Werelds denken voor Dummies
Geschreven door Hein de Haan – www.overvloeiendegenade.nl
Chaotische warwinkel aan 'christelijke' visies
Je hebt tegenwoordig over elk willekeurig onderwerp wel een boek speciaal voor Dummies. Ik zat even bij de bekendste internetboekwinkel van Nederland te kijken en daar kreeg ik bij ‘Boeken voor Dummies’ gelijk al 200 hits.
Je hebt de ‘Kleine Twitter Voor Dummies’. Ik denk dat als ik toch ooit aan de moderne communicatiemiddelen moet, dit een handig boek voor mij zou zijn. Met mijn totaal gebrek aan inzicht op dat gebied zou dit boek me toch wel eens aardig wat basiskennis bij kunnen brengen. Maar je hebt ook ‘Boekhouden Voor Dummies’. Het werk in de boekhouding heb ik dankzij mijn leeftijd gelukkig achter me gelaten. Maar als iemand hier toch iets over zou willen weten, dan is zo’n boek nooit weg.
Het is iets van de laatste twee decennia om speciaal voor Dummies iets te schrijven. We vinden het de laatste 20 jaar kennelijk niet zo erg meer om op bepaalde terreinen van het leven voor uilskuiken versleten te worden. Ik denk dat een speciale studie over ‘Werelds Denken Voor Dummies’ tegenwoordig ook beslist geen overbodige luxe is.
Romeinen 12:2 Wordt niet gelijkvormig aan deze wereld,
Dit is toch wel een troeteltekst voor veel christenen als het over werelds denken gaat. Ik heb nog allerlei boekwerken in mijn kast staan waarin ernstig gewaarschuwd wordt voor muziek die inmiddels voor saai en antiek doorgaat. Om tot een stevige veroordeling van die muziek te kunnen komen stond deze tekst als een soort schild boven het hele betoog. Deze tekst zou elke veroordeling rechtvaardigen.
Tegenwoordig wordt opnieuw gewaarschuwd voor muziekstijlen. Opnieuw is deze uitspraak van Paulus in Romeinen gekaapt om de nieuwe veroordeling rechtsgeldigheid te geven. Er wordt verwezen naar de harmonieuze muziek uit de zestiger, zeventiger of tachtiger jaren ter illustratie van wat welluidend is (De muziek die in de boekjes in mijn kast zo veroordeeld werd). Alle welluidendheid is volgens deze nieuwe generatie veroordelaars verdwenen. We mogen toch zeker niet gelijkvormig aan deze wereld worden?
Alles wat ook maar enigszins het etiket ‘christelijk’ draagt, doet zich voor als expert op het gebied van wereldgelijkvormigheid. We lijken allemaal het doctoraat behaald te hebben in het werelds denken. Dat geeft ons schijnbaar het recht om elkaar op het scherpst van de snede te verketteren. Alle eeuwen christendom hebben feitelijk overduidelijk aangetoond wat voor ‘Dummies’ (uilskuikens) wij met elkaar wel zijn op dit terrein. We hebben dan ook dringend behoefte aan een ABC over werelds denken.
Bij wereldgelijkvormigheid denkt de goegemeente aan wereldse dingen. Dit is een cirkelredenatie, maar die werkt eigenaardig genoeg prima onder veel christenen. Want iedereen kan hierbij nu zijn eigen wereldse voorstelling in gedachte nemen en iedereen veroordeelt dat dan en dat kunnen dan feitelijk best wel eens heel tegengestelde zaken zijn, waarmee men elkaar over en weer veroordeelt.
Waar men meestal aan denkt bij wereldse zaken zijn uiterlijkheden. Men denkt aan kleding, haardracht, luxe en genot. De één zal het een heel werelds iets vinden als je naar een pornofilm in de bioscoop gaat. Twee wereldse zaken in één klap. Een betere score om te kunnen veroordelen kan je haast niet halen. Daarom kijkt degene die dat veroordeelt thuis naar een nette familiefilm op TV.
Maar een ander vindt het bezit van een TV al een werelds gebeuren. Die leest een spannende fantasyboek. Maar weer een ander heeft fantasy als leesvoer echt op de zwarte lijst staan. Hij leest een gewone streekroman. Voor weer een ander is het bij elkaar fantaseren van een roman een wereldse bezigheid: ‘Een kind van God bedenkt altijd de waarheid’. Een roman is niet echt gebeurd en dus niet waar en dus werelds.
Als je het allemaal zo bekijkt dan doen we echt ons uiterste best om aan te tonen dat we geen flauw benul hebben wat de Bijbel nou eigenlijk wil zeggen als het over de wereld en werelds denken spreekt. Het wordt hoog tijd dat we eindelijk eens ingewijd worden in het ABC van werelds denken. We zullen echt op zoek moeten naar het werelds denken voor Dummies.
Op een website las ik een intrigerende vraag van een zogenaamde ouderling van één of andere kerk: ‘Geloof jij dat je voor God kunt staan als je naar Radio 538 hebt geluisterd?’
Ik noemde deze vraag intrigerend, niet omdat ik vind dat je jezelf zomaar de verdoemenis in moet laten kletsen door zo’n zogenaamde ouderling. Waar haalt die de euvele moed vandaan? Ik noem dit intrigerend omdat deze vraagstelling zo kenmerkend veel zegt over de totaal onbijbelse kijk van de christenheid op wereldgelijkvormigheid.
Op deze vraag zou ik volmondig ‘Ja’ kunnen zeggen. Nou trekt Radio 538 mij totaal niet, maar jij die wel helemaal gek bent van zo’n zender kan daar ook volmondig ‘Ja’ op zeggen. Het is namelijk puur enkel en alleen op grond van Gods overvloeiende rijkdom van genade dat jij voor God kan staan. Daar hebben onze uiterlijke prestaties niks, maar dan ook niks mee te maken. Blijkbaar heeft zo’n ouderling totaal geen zicht op Gods genade, anders was die vraag toch zeker nooit in hem opgekomen?
Je merkt het: Er is een chaos aan ideeën over werelds denken. Eén ding hebben ze echter allemaal met elkaar gemeen. Ze kunnen elkaar er zo prima mee veroordelen. Wat een superioriteitsgevoel! Het heeft echter niks met het ABC van de wereld te maken.
Bijbelse woorden voor wereld
Ja, we hebben echt een waanzinnige chaos aan ideeën over werelds denken op ons ‘christelijk’ erf. Wat kunnen we elkaar toch goed veroordelen en verketteren, hè?
1 Corinthe 4:3 Nu raakt het mij zeer weinig, of ik al door jullie of door enig menselijk gericht beoordeeld word. Ja, ook mijzelf beoordeel ik niet.
Tjonge, Paulus liet al die verkettering en veroordeling zomaar langs zijn kouwe kleren afglijden! Hij deed ook beslist niet mee aan al dat aanwijzen van wereldgelijkvormigheid bij anderen. Moet hij dan helemaal niks geweten hebben over werelds denken? Jazeker, en of hij dat wist. Hij had dat werelds denken voor Dummies keigoed onder de knie. Hij wist alles af van het ABC van werelds denken. Als we ons dus goed door hem laten onderwijzen komen wij er vast ook wel achter.
We gaan nu eerst samen stap voor stap ontdekken wat de Bijbel ons over de wereld en over werelds denken te zeggen heeft. We lopen het Oude Testament door, het Nieuwe Testament door, om zo uiteindelijk bij onze privéleraar in het ABC van werelds denken uit te komen: De apostel Paulus.
In deze tweede studie van de serie over ‘Werelds Denken Voor Dummies’ plaats ik nu eerst het overzicht van de Hebreeuwse kernwoorden voor het Oude Testament en de Griekse kernwoorden voor het Nieuwe Testament. In de volgende studies nemen we die woorden dan stapsgewijs door.
Oude Testament
Het Oude Testament kent vier verschillende woorden voor ‘Wereld’.
1 Erets,
Wereld, aarde, territorium, district, land, stuk grond
2. Adamah,
Wereld, aarde, grond, land, territorium.
3. Tebel,
Wereld. Aardrijk
4. Cheled,
Wereld, leeftijd, levensduur. Betekenis is: Vlug glijden
De vraag is welke van deze vier woorden hebben een negatieve lading en voor welke wordt er gewaarschuwd. Alleen bij die woorden gaan we verder op onderzoek om zijn kenmerken te ontdekken. Nu eerst het overzicht van het Nieuwe Testament.
Nieuwe Testament
Het Nieuwe Testament kent ook vier verschillende woorden voor ‘Wereld’.
1.Kosmos,
De ordelijke en harmonieuze wereld. Het geheel van de aardse dingen.
Het geeft het tegenovergestelde weer van wat de mens ‘chaos’ noemt, wat God nooit geschapen heeft.
Jesaja 45:18 Zo zegt Yahweh, die de hemelen geschapen heeft (Hij is God) die de aarde geformeerd en haar gemaakt heeft, Hij heeft haar gegrondvest; niet tot een baaierd heeft Hij haar geschapen, maar ter bewoning heeft Hij haar geformeerd: Ik ben Yahweh en er is geen ander.
De wereld met haar georganiseerde bewoning is het Nieuw Testamentische begrip ‘kosmos’.
2. kosmikos,
Behorend tot deze wereld.
3. Aioon,
Wereld, tijdsperiode, eeuw
Het is het makkelijkst te vergelijken met de uitdrukking ‘De Gouden Eeuw’. We leven nu in de huidige ‘aioon’. Daar zijn er twee aan vooraf gegaan en hier zullen nog twee op volgen. Als het dus met ‘wereld’ vertaald is, moeten we ons altijd afvragen: Welke? De huidige, één van de twee vorige of één van de twee volgende.
4. Oikoumene,
Gehele bewoonde wereld
(In deze opsomming heb ik het Griekse woordje ‘ge’ overgeslagen. Dat woord heeft dan wel precies dezelfde inhoud als het eerste Hebreeuwse woord ‘Erets’ uit de opsomming van het Oude Testament. Het wordt echter terecht nergens vertaald met ‘wereld’. Dat is de reden om het uit deze opsomming weg te laten.)
Ook hier in het Nieuwe Testament geldt de vraag welke van deze vier woorden een negatieve lading hebben en voor welke er dus gewaarschuwd wordt. Omdat de gigantische chaos van de ‘christelijke’ kijk op wereldgelijkvormigheid vrijwel uitsluitend gehanteerd wordt om elkaar moralistisch, normatief te be- en veroordelen, zullen we bij al deze woorden op zoek moeten naar het positieve en negatieve licht waarin zo’n kernwoord geplaatst wordt.
Is dat moralistische, normatieve dan zo kenmerkend 'de wereld'? We zullen het ontdekken door het Bijbels gebruik van deze woorden. Uiteindelijk doet onze privéleraar Paulus dan ook nog aardig wat boekjes open over ‘Werelds Denken Voor Dummies’.
Hè, geen bevestiging voor priemende vingers!
Onze zoektocht naar het ABC van het werelds denken is nog maar net begonnen. We kennen nu de acht kernwoorden, die wellicht wat meer licht werpen op het werelds denken voor Dummies. Wat hebben zij ons echter te zeggen? We beginnen daarvoor weer opnieuw bij het Oude Testament.
Oude Testament
We beginnen bij het Oude Testament dat Hebreeuwse woord terug te zoeken, waar negatief over geschreven is. Als we die eenmaal hebben, dan kunnen we ook kijken of we de kenmerken ervan terug kunnen halen.
1 Erets,
Wereld, aarde, territorium, district, land, stuk grond
Dit Hebreeuwse woord geeft in de Online Bible al gelijk 2187 hits. Doorlopend komen we bij dit woord de betekenis van ‘aarde’ of ‘land’ tegen. Dat geeft op zich al aan dat het weinig verband houdt met ‘De Wereld’ in de betekenis van waar wij nou eigenlijk naar op zoek zijn.
We komen een enkele keer, zoals in de tijd van Noach toen de hele aarde vol geweldenarij was, een negatieve uitspraak over deze uitdrukking van de wereld tegen. Daar is het echter meer dat dit het land zelf overkomt. We kunnen er zeker niet iets negatiefs van die wereld zelf uit halen. Dit Hebreeuwse woord ‘Erets’ voor ‘land’ of ‘aarde’ valt dus al gelijk af als kandidaat voor onze les over de wereld.
2. Adamah,
Wereld, aarde, grond, land, territorium.
Dit Hebreeuwse woord komt een stuk minder vaak voor (211 maal). In de meeste gevallen wordt het weergegeven met ‘aardbodem’ of ‘land’. Evenals het vorig woord heeft dit woord voor ‘wereld’ een volkomen neutrale inhoud. Als Mozes wordt meegedeeld dat deze ‘adamah’ heilig is, komt dat omdat de Heer daar aanwezig is en niet om een kenmerk van deze wereld of grond aan te geven. Dit Hebreeuwse woord ‘Adamah’ voor ‘aardbodem’ of ‘land’ valt dus al eveneens af voor onze les over de wereld.
3. Tebel,
Wereld. Aardrijk
Dit Hebreeuwse woord komt slechts 36 maal voor in de Bijbel. Hier duidt het op de zeer letterlijk geschapen wereld, zoals wij die kennen. Niet het menselijk systeem dat wij erop hebben neergezet, maar de heel letterlijke wereld, zoals die door Yahweh op grondvesten is vastgezet zodat hij niet, zoals de wetenschap beweert, beweegt.
1 Samuel 2:8 De grondvesten van de aarde zijn van Yahweh; Hij heeft daarop de wereld gesteld.
1 Kronieken 16:30 Vast staat nu de wereld, zodat zij niet wankelt.
Job 34:13 Wie heeft de ganse wereld gegrondvest?
Psalm 93:2 Vast staat nu de wereld, zij wankelt niet.
Psalm 96:10 Vast staat nu de wereld, zodat zij niet wankelt;
Deze wereld kan onmogelijk die verfoeide wereld zijn, waar wij ons ver van moeten houden.
Spreuken 8:31 mij verheugend in de wereld van Zijn aardrijk,
In deze wereld van dit Hebreeuwse woord ‘Tebel’ vinden we dus de openbaring van Gods heerlijkheid terug. Volslagen absurd dus om hier het ‘christelijke’ negatieve denken over de wereld in te lezen. Ook dit Hebreeuwse woord valt dus alweer af voor onze les over de wereld.
4. Cheled,
Wereld, leeftijd, levensduur. Betekenis is: 'Vlug glijden'
Dit is het Hebreeuwse woord voor wereld dat in het Oude Testament het minst gebruikt wordt. Slechts vijf keer. Hier denkt menig Bijbeluitlegger echter een grond voor de negatieve inkleuring van het woord ‘wereld’ te hebben gevonden.
Psalm 17: 13-14 Sta op, Yahweh, treed hem tegemoet, doe hem bukken, red met Uw zwaard mijn leven van de goddeloze, met Uw hand, Yahweh, van de mannen, van de wereldse mannen, wier deel in dit leven is, en vul hun binnenste met wat Gij voor hen hebt weggelegd, zodat hun zonen er nog zat van zijn, die wat hun rest, aan hun kinderen nalaten.
Hier hebben we nu eindelijk eens echte ‘wereldse’ mannen. Je ziet a.h.w. de leraars opveren. Duik je in de diverse ‘christelijke’ commentaren over deze tekst, en met name deze uitdrukking (‘Werelds’) binnen deze tekst, wat valt dan op? Gelijk wordt er gesproken over mensen die niet alleen in de wereld leven, maar mensen die echt van de wereld zijn. Zij zouden de god van deze wereld (satan) vereren. Zo wordt het verschrikkelijke van deze mensen, en wat voor onze studie van groter belang is, zo wordt het verschrikkelijke van deze wereld opgeblazen.
Letterlijk gaat het hier over mannen van deze korte levensduur. Inderdaad staat er hier iets negatiefs over deze mannen in de tekst. Zij zijn uitsluitend gericht op de korte levensduur hier op aarde. Voor hen is dus alles wat je hier op aarde kunt genieten ook het belangrijkst. In deze tekst is het zelfs God Zelf die hen daarmee vult.
Er valt hier dus best wel iets te leren over de wereld. Onze aandacht mag boven dit tijdelijke uitgaan. We hebben een hogere roeping in Christus waar onze aandacht op gericht mag zijn. Dat is echter niet de les over het wereldse waar we naar op zoek waren. Het blijkt dat de manier waarop in de christenheid voor ‘de wereld’ gewaarschuwd wordt een onbekend gegeven in het Oude Testament is.
Nou ja! Zo ontdek je, tot je enorm grote verbazing, dat het hele Oude Testament puur neutraal over de wereld spreekt. Een negatief woord over werelds denken is daar dus ook helemaal niet te vinden. De gegevens over het werelds denken worden ons in dit Oude Testament dus ook totaal niet aangereikt. Willen we iets leren over het ABC van wereldgelijkvormigheid, dan hopen we dat dus wel in het Nieuwe Testament terug te vinden.
Nou, dit komt inderdaad in dat Nieuwe Testament. Houd je maar vast voor de volgende studies!!! Waarom? Omdat de uitkomst van wat werelds is totaal anders is als dat de goedgemeente, o nee, de ‘christelijke’ gemeente, verwacht.
De eerste 12 negatieve kenmerken van 'Kosmos'
Omdat het hele denken binnen de ‘christenheid’ over wereldgelijkvormigheid zo’n gigantische warboel is, proberen we nu in het enige Geschrift dat echt de waarheid is, de Bijbel, het ABC van werelds denken te ontdekken.
Helaas! In het Oude Testament kwamen we van een koude kermis thuis. Er wordt uitsluitend puur neutraal gecommuniceerd over de wereld. Het hele ‘christelijke’ idee dat de wereld zo’n boos, verdorven systeem zou zijn, waardoor we onszelf echt wel hele zware regels moeten opleggen om uit haar klauwen te blijven, wordt totaal niet door het Oude Testament onderbouwd. Daar grepen we dus mooi naast.
Zullen we in het Nieuwe Testament iets meer ontdekken voor onze speurtocht naar het ‘Werelds Denken Voor Dummies’? O ja, reken maar van yes! Het zal alleen wel bijzonder verrassend blijken te zijn. Kom, laten we maar eens naar het Nieuwe Testament gaan.
Nieuwe Testament
Ook hier beginnen we dat Griekse woord terug te zoeken, waar negatief over geschreven is. In het Oude Testament vonden we hem niet. Als we die nu wel in het Nieuwe Testament treffen, dan kunnen we ook kijken of we de kenmerken ervan terug kunnen halen.
We houden nog even de spanning erin door in de studie van vandaag alleen de eerste 12 negatieve kenmerken van dit Griekse woord ‘kosmos’ op de rit te zetten. Pas daarna komt het echte ABC aan de beurt. We moeten dus nog even geduld oefenen om echt inzicht te krijgen in het ‘Werelds Denken Voor Dummies’.
1.Kosmos,
De ordelijke en harmonieuze wereld. Het geheel van de aardse dingen.
Dit Griekse woord komt redelijk vaak (151 maal) voor in het Nieuwe Testament. Omdat dit woord de georganiseerde structuur van de wereld aangeeft, mag je het wel beschouwen als de grootste kanshebber. Inderdaad. Heel veel teksten tekenen een verdorven georganiseerde wereld! Maar er is een bijna net zo’n groot aantal positieve Bijbelteksten. Eerst de negatieve:
A. De georganiseerde wereld kent de Vader niet.
Johannes 17:25 Rechtvaardige Vader, de wereld kent U niet,
1 Johannes 3:1 Daarom kent de wereld ons niet, omdat zij Hem [de Vader] niet kent.
B. De georganiseerde wereld erkent Christus niet.
Johannes 1:10 De wereld heeft Hem [Christus] niet gekend.
C. De georganiseerde wereld kan de Geest van de waarheid niet ontvangen. Het ziet Hem niet en het kent Hem niet.
Johannes 14:17 de Geest van de waarheid, die de wereld niet kan ontvangen, want zij ziet Hem niet en kent Hem niet;
D. Satan is de overste van de georganiseerde wereld
Johannes 12:31 Nu zal de overste van deze wereld buiten geworpen worden;
Johannes 14:30 De overste van de wereld komt en heeft aan Mij niets,
Johannes 16:11 De overste van deze wereld is geoordeeld.
E. De wijsheid van de georganiseerde wereld is dwaasheid.
1 Corinthe 1:20 Heeft God niet de wijsheid van de wereld tot dwaasheid gemaakt?
1 Corinthe 3:19 De wijsheid van deze wereld is dwaasheid voor God.
F. De georganiseerde wereld is besmet.
Jakobus 1:27 Zuivere en onbevlekte godsdienst voor God, de Vader, is: omzien naar wezen en weduwen in hun druk en zichzelf onbesmet van de wereld bewaren.
G. De georganiseerde wereld als de bron van verleiding.
Mattheus 18:7 Wee de wereld om de verleidingen tot zonde.
2 Petrus 1:4 Het verderf, dat door de begeerte in de wereld heerst.
1 Johannes 2:16 Alles wat in de wereld is: de begeerte van het vlees, de begeerte van de ogen en een hovaardig leven, is niet uit de Vader, maar uit de wereld.
H. De georganiseerde wereld is onbekend met de vrede van God en de wijze waarop die geschonken wordt.
Johannes 14:27 Vrede laat Ik aan jullie, Mijn vrede geef Ik aan jullie; niet zoals de wereld die geeft, geef Ik hem aan jullie.
I. De georganiseerde wereld haat en haar werken zijn boos.
Johannes 7:7 U kan de wereld niet haten, maar Mij haat zij, omdat Ik van haar getuig, dat haar werken boos zijn.
Johannes 15:18 Als de wereld jullie haat, weet dan, dat zij Mij nog eerder dan jullie gehaat heeft.
Johannes 15:19 Omdat Ik jullie uit de wereld uitgekozen heb, daarom haat de wereld jullie.
Johannes 17:14 Ik heb hun Uw woord gegeven en de wereld heeft hen gehaat,
Jakobus 4:4 Overspeligen, weten jullie niet, dat de vriendschap met de wereld vijandschap tegen God is? Wie dus een vriend van de wereld wil zijn, wordt metterdaad een vijand van God.
1 Johannes 3:13 Verwonder je niet wanneer de wereld je haat.
J. De gehele georganiseerde wereld staat strafwaardig voor God.
Romeinen 3:19 opdat alle mond gestopt en de hele wereld strafwaardig wordt voor God
K. Christus heeft de georganiseerde wereld overwonnen.
Johannes 16:33 Houdt goede moed, Ik heb de wereld overwonnen.
L. Door één mens is de zonde en de dood de georganiseerde wereld binnen gekomen.
Romeinen 5:12 Gelijk door één mens de zonde de wereld is binnengekomen en door de zonde de dood
Nu wordt het spannend, want er wacht nog een aspect dat het 'Werelds Denken Voor Dummies' pas echt bloot zal leggen. Dat komt in de volgende studie.
Even proeven aan de eerste beginselen
We hadden de spanning wat opgevoerd. O, wat willen we graag gelijk in het diepe van het ‘Werelds Denken Voor Dummies’ duiken. Maar nee, we zagen eerst alleen nog maar de eerste 12 negatieve kenmerken van dit eerste Griekse woord voor ‘wereld’: Kosmos.
Nu zijn we bij het laatste negatieve punt betreffende de georganiseerde wereld aanbeland. Hier komen we dan eindelijk ons ABC van het wereld denken tegen. Hiermee hebben we ‘Het Werelds Denken Voor Dummies’ te pakken.
M. De eerste beginselen van de georganiseerde wereld.
Galaten 4:3 Wij bleven, zolang wij onmondig waren, onderworpen aan de eerste beginselen van de wereld.
Colosse 2:8 Ziet toe, dat niemand je meesleept door zijn wijsbegeerte en door ijdel bedrog in overeenstemming met de overlevering van de mensen, met de eerste beginselen van de wereld en niet met Christus,
Colosse 2:20 Aangezien jullie met Christus afgestorven zijn aan de eerste beginselen van de wereld, waartoe laten jullie je dan, alsof jullie in de wereld leven, geboden opleggen:
Nou, nu verwacht je natuurlijk dat we dit gelijk helemaal uit gaan melken, maar nee, we springen niet gelijk bovenop deze uitspraken voor het ABC van het wereldse denken. Alles heeft namelijk verband met elkaar en we willen eerst alle gegevens van het Nieuwe Testament helemaal op de rit hebben, voordat we onze eerste lessen over wereldgelijkvormigheid gaan vormen. Houdt dit punt dus in gedachten. We komen er op terug!
Tegenover de negatieve kanten van de georganiseerde wereld staan de duidelijk positieve uitspraken over deze wereld.
A. God zelf heeft de georganiseerde wereld gemaakt.
Handelingen 17:24 De God, die de wereld gemaakt heeft en al wat daarin is,
B. God heeft de georganiseerde wereld lief.
Johannes 3:16 Zo lief heeft God de wereld.
C. Geen oordeel Gods voor deze georganiseerde wereld, maar Gods redding.
Johannes 3:17 God heeft zijn Zoon niet in de wereld gezonden, opdat Hij de wereld zou veroordelen, maar opdat de wereld door Hem gered zou worden.
Johannes 4:42 Wij geloven ….., want wij zelf hebben Hem gehoord en weten, dat deze werkelijk de Redder van de wereld is.
Johannes 12:47 Ik ben niet gekomen om de wereld te oordelen, maar om de wereld te redden.
1 Johannes 4:14 wij hebben aanschouwd en getuigen, dat de Vader de Zoon gezonden heeft als Redder van de wereld.
D. God heeft in Christus de georganiseerde wereld met Zichzelf verzoend.
2 Corinthe 5:19 God was in Christus de wereld met Zichzelf verzoenende.
1 Johannes 2:2 Hij is een verzoening voor onze zonden en niet alleen voor de onze, maar ook voor die van de hele wereld.
E. De zonde van de georganiseerde wereld is weggenomen.
Johannes 1:29 Zie, het lam van God, dat de zonde van de wereld wegneemt.
F. Christus geeft de georganiseerde wereld het Leven.
Johannes 6:33 Christus is het brood van God, dat uit de hemel neerdaalt en aan de wereld het leven geeft.
Johannes 6:51 Het brood, dat Ik geven zal, is mijn vlees, voor het leven van de wereld.
G. Christus is het licht van de georganiseerde wereld.
Johannes 8:12 Ik ben het licht van de wereld.
Johannes 9:5 Zolang Ik in de wereld ben, ben Ik het licht van de wereld.
Dat zijn toch eventjes weer 7 uitermate positieve vermeldingen van de wereld als georganiseerde mensenwereld. Eigenlijk toch op zijn zachtst gezegd wel vreemd dat wanneer wij als ‘christenheid’ het over de wereld hebben we nooit doelen op deze positieve zaken!
1. Wanneer iemand spreekt over de liefde van God, dan is er niemand die dit vanzelfsprekend acht omdat nou eenmaal de wereld het onderwerp van die liefde is.
2. Wanneer het heerlijke feit belicht wordt dat God niet gekomen is om te veroordelen, maar om te redden en te verzoenen, dan komt er niemand aandragen met het logische argument dat dit dan ook over de wereld gaat.
3. Wanneer men zegevierend spreekt over het geweldig resultaat van Christus werk, waardoor de zonde is weggenomen, dan lijkt het alsof de ‘christenheid’ dat toch niet zo ziet als een voldongen feit voor de wereld.
4. Christus als het Leven en als het Licht wordt in de gunstige gevallen wel verkondigd. De wereld ziet men echter nog altijd als levenloos en duister.
Inderdaad, je kan deze teksten niet laten buikspreken om dit allemaal als vanzelfsprekende kenmerken van de wereld te benoemen. Is het dan niet vreemd dat dit buikspreken wel zo in zwang is als het over die negatieve Bijbelteksten betreffende de wereld gaat? Op onze zoektocht naar het ‘Werelds Denken Voor Dummies’ hebben we nu nog maar net een eerste stap gezet.
Verdere uitwerking van het ABC
Met de negatieve Teksten voor ons Griekse woord ‘Kosmos’ hebben we heel even gelikt aan de eerste beginselen van de wereld. Het kenmerk voor ‘Werelds Denken Voor Dummies’. Maar we gingen verder. Naast de negatieve kwamen ook positieve kenmerken boven tafel.
Vanzelfsprekend is het niet zo dat we de negatieve uitspraken van God over deze georganiseerde wereld kunnen wegstrepen tegen de positieve uitspraken van God. Het geeft echter wel degelijk aan dat, hoewel de georganiseerde wereld vijandig staat tegenover God, God zelf nog altijd die wereld lief heeft.
Het is nog wel steeds zo dat de georganiseerde wereld God, de Vader niet kent. Ze kent Christus en ook de Heilige Geest niet. Er is bij de georganiseerde wereld nog altijd een volkomen onwetendheid betreffende God zelf en de vrede die Hij schenkt. Van God uit is echter de verzoening van deze vijanden bewerkt.
Wij hebben, als gelovigen, al kennis aan dat geweldige feit. Hierdoor genieten wij nu al die vrede met God en mogen we zelfs de vrede van God ervaren. Wij blijven echter geconfronteerd worden met de verleidingen in die georganiseerde wereld. Alles wat in die georganiseerde wereld is, blijft een gevaar:
1 Johannes 2:16 Alles wat in de wereld is: de begeerte van het vlees, de begeerte van de ogen en een hovaardig leven, is niet uit de Vader, maar uit de wereld.
Willen we weten wat dit alles inhoudt dan zullen we moeten doordringen tot het ABC van die georganiseerde wereld. Dat zijn haar eerste beginselen.
Colosse 2:8 Ziet toe, dat niemand je meesleept door zijn wijsbegeerte en door ijdel bedrog in overeenstemming met de overlevering van de mensen, met de eerste beginselen van de wereld en niet met Christus,
Colosse 2:20 Aangezien jullie met Christus afgestorven zijn aan de eerste beginselen van de wereld, waartoe laten jullie je dan, alsof jullie in de wereld leven, geboden opleggen:
De begeerte van het vlees ligt in dit ABC van de georganiseerde wereld. De begeerte van de ogen ligt in dit ABC van de georganiseerde wereld. Het hovaardig, oftewel het trotse leven, waar wat voor de mens te roemen valt, ligt vast in dit ABC van de georganiseerde wereld.
Dit ABC van de georganiseerde wereld bestaat uit leeg bedrog en menselijke wijsbegeerte, oftewel filosofie [red. Waarschijnlijker is dat hier verwezen wordt naar het sofisme1 en niet de Grieks-Romeinse filosofie]. Het ABC is in overeenstemming met de traditionele menselijke overleveringen. Het meest kenmerkende is dat het zichzelf geboden laat opleggen.
Bij dat laten opleggen van geboden komt nog iets om de hoek kijken. Men ging zichzelf en ja, zelfs de ander beoordelen en uiteindelijk ook veroordelen op grond van die opgelegde geboden. Dat allervroegste ABC van deze georganiseerde wereld is door de eerste mens binnen gekomen.
Romeinen 5:12 Gelijk door één mens de zonde de wereld is binnengekomen en door de zonde de dood
We zijn nu echt bij de bron van het hele wereldse denken aan beland. We hebben er nu net even iets meer als aan gelikt om het te proeven. We hebben het getast, gevoeld en gegeten. Zoals Adam en Eva de vrucht van die boom van de kennis van goed en kwaad niet alleen gezien hebben. Ze hebben hem getast, gepakt, gelikt, gegeten en doorgeslikt. De mens kreeg kennis aan het onderscheiden van goed en kwaad. Men ging zelf ethisch beoordelen wat goed was en wat fout was.
Dit ethisch reveil was een soort 'Eureka' moment voor de mens. Nu kon men eindelijk God dienen door goed te doen! Men deed echter vaak fout en het goed wat men deed kwam niet langer voort uit hun dichte omgang met God. Met die beoordeling kwam ook de veroordeling en men ging stervende sterven.
Jazeker, we hebben nu een hele stap gezet in het ‘Werelds Denken voor Dummies’. We weten nu dat het ABC van wereldgelijkvormigheid niet alleen te maken heeft met de eerste beginselen van de wereld. Nu zagen we ook de verwevenheid van dit werelds denken met godsdienst, ja inmiddels met het ‘christendom’.
Toch laten we in onze ontdekkingsreis ook nu weer die eerste beginselen van de wereld voor wat het is. We hebben nog maar uitsluitend het allereerste Griekse woord ‘Kosmos’ voor de wereld doorgenomen. Er wachten ons nog drie andere, waarbij we dan ook zullen stuiten op de overbekende waarschuwing van Paulus tegen wereldgelijkvormigheid.
Hebben mensen die regels stellen, met daaraan verbonden oordelen en zelfs veroordelingen, dan toch gelijk? Zijn we wel gedwongen om paal en perk te stellen aan allerlei uiterlijke zaken omdat we anders besmet zullen raken door wereldse zaken? Of moeten we juist luisteren naar de lessen van onze privéleraar Paulus, die spreekt over die eerste beginselen van de wereld? Wijst Paulus ons daarmee niet op het 'Werelds Denken Voor Dummies'?
Brilletje van kennis van goed en kwaad
Soms neem ik grote sprongen, gauw thuis. Puur eventjes de reeks Bijbelteksten aangeven met daarbij de verwijzing naar de eerste beginselen van de wereld. Zo wordt het gelijk duidelijk welke richting we voor ons ‘Werelds Denken Voor Dummies’ op moeten.
Nu staat er iemand met de doctorsgraad voor wereldgelijkvormigheid me op de vingers te tikken. Ik zou het Bijbelgedeelte uit de eerste brief van Johannes onrecht hebben aangedaan. Zo’n duidelijke waarschuwing voor de wereld zou ik toch niet mogen laten lopen. We pakken nu dus in alle rust dat gedeelte er nog eens bij.
1 Johannes 2: 15-16 Hebt de wereld niet lief en hetgeen in de wereld is. Indien iemand de wereld liefheeft, de liefde van de Vader is niet in hem. Want al wat in de wereld is: de begeerte van het vlees, de begeerte van de ogen en een hovaardig [trots] leven, is niet uit de Vader, maar uit de wereld.
Om het ons wat duidelijker te maken heeft de afgestudeerde in wereldgelijkvormigheid er alvast het brilletje naast gelegd, waardoor we deze uitspraak dienen te lezen. We pakken het op. Het geheel, het montuur maar ook zeker het glas, is uit één product samengesteld, namelijk de vrucht van de boom van kennis van goed en kwaad.
Ik zet het brilletje op en ineens wordt alles me duidelijk. De kennis wat goed is en wat kwaad is straalt nu zijn licht over deze Bijbeltekst en alles wat niet te ontdekken viel door de tekst uitsluitend letterlijk te nemen springt me nu glashelder tegemoet.
Deze hele wereld ligt in den boze.
Johannes 14:30 Satan, de overste van de wereld.
Johannes 16:11 De overste van deze wereld is geoordeeld.
2 Corinthe 4:4 Satan, de god van deze wereld.
1 Johannes 5:19 De hele wereld ligt in het boze.
Openbaring 12:9 Satan, die de hele wereld verleidt;
Dwars door het heldere glas van deze bril van kennis van goed en kwaad zie ik nu overduidelijk dat het voor mij onmogelijk is om deze wereld lief te hebben, met daarin natuurlijk ieder die zich in deze wereld bevindt.
1 Johannes 2: 15 Hebt de wereld niet lief en degenen die in deze wereld zijn. Indien iemand de wereld liefheeft, de liefde van de Vader is niet in hem.
O, ik zie het nu allemaal zo helder! Wij zijn zo’n stuk beter (natuurlijk, dat is “genade”) dan deze wereld! Als iemand niet voor God of Christus kiest dan moeten wij daar helemaal niks mee te maken willen hebben! En als we dat toch wel doen dan blijft de liefde van Vader gewoon niet in ons.
Mattheus 10:37 Die vader of moeder liefheeft boven Mij, is Mijns niet waardig; en die zoon of dochter liefheeft boven Mij, is Mijns niet waardig.
Lukas 14:26 Indien iemand tot Mij komt, en niet haat zijn vader en moeder en vrouw en kinderen en broeders en zusters, ja zelfs zijn eigen leven, die kan Mijn discipel niet zijn.
Nee, het is nu overduidelijk! Als mijn ouders niet kunnen geloven in de levende Heer, dan wil ik verder niks meer met hen te maken hebben! Zo’n slechte invloed moeten we uit ons leven wegdoen! Als één van onze kinderen twijfelt of God wel echt bestaat, dan kan die opzouten! Dan willen we niets meer met hem of haar van doen hebben! O, wat een duidelijkheid geeft dit brilletje van goed en kwaad toch!
We herkennen nu ook zo makkelijk die broeder of zuster, die wel mooie praatjes heeft maar niet echt met de Heer leeft. De begeerte van het vlees en van de ogen staat nu zo overduidelijk op hen te lezen! Dat ik dat nou nooit eerder zo gezien heb!
Ik dacht dat als je hen niet kende naar het vlees, dat je dan de werkelijkheid in Christus zag. Toen ik zo naar mijn broeders en zusters keek, kon ik nooit iemand veroordelen. Nu heb ik opeens mijn handen vol aan het oordeel. Nou, gelukkig bestaat er nog zoiets als kerkelijke tucht.
Dit brilletje begint me echt te overweldigen! Ik kan er niet meer tegen! Blijven er nog wel medebroeders en zusters over die ik niet zal oordelen? Moet je eens kijken naar dat hovaardig leven dat ze allemaal openbaren. Na examentijd lopen al die ouders van de geslaagde kinderen maar rond trots te zijn! Dit kan niet! Dit mag niet! Dat is hoogmoed! Dat is niet uit de Vader, maar uit de wereld!
Niemand meer over om samen te genieten van wat God voor ons betekent. Ieder is geoordeeld. Ik heb nu alleen mezelf nog en dat is met dit brilletje op helemaal niet zo prettig. Als ik echt eerlijk ben herken ik ook bij mezelf best wel die begeerte en die trots. Zal ik maar doen alsof het wel goed met me gaat? Zal ik maar huichelen? Misschien dat iedereen die niet door een ander veroordeeld is, dat ze allemaal wel huichelen?!
Waar ben ik terecht gekomen met dit brilletje? Wat heeft de kennis van goed en kwaad aangericht? Blijkbaar is het toch waar waarvoor God Adam en Eva al gewaarschuwd had. Ik heb het zelf mogen ervaren: ‘Op de dag dat ik dit brilletje opzette, ging ik stervende sterven’.
Romeinen 7:9 Toen het gebod kwam, begon de zonde te leven, maar ik begon te sterven
Ik zette het brilletje maar af en de heerlijkheid van Gods genade viel als een warme deken over me. Alle smerigheid, alle vuilheid, van mezelf en van de ander was niet meer te herkennen. Gelukkig ken ik opnieuw weer niemand naar het vlees. En deze Bijbeltekst uit de eerste brief van Johannes? Prachtig! Echt grandioos! Dat is best nog een studie waard. Die volgt dus nog.
Gods liefde voor de wereld door ons heen
De afgestudeerde in wereldgelijkvormigheid heeft zijn hielen gelicht. Wellicht voelde die nu de eigen veroordeling van zichzelf te sterk op zich drukken. We hebben dat brilletje van de vrucht van de boom van de kennis van goed en kwaad afgezet. Wat dit ons gegeven heeft is wel degelijk een mooi inkijkje in het ‘Werelds Denken Voor Dummies’.
De keuze voor een ethisch oordeel om zo goed mogelijk voor God te leven begon bij die daad van Eva. Sindsdien draagt vrijwel iedereen dat brilletje. Dat brilletje gaat ook echt alleen maar af wanneer daar een persoonlijke relatie met God door Jezus Christus komt.
Colosse 2: 20 Aangezien jullie met Christus afgestorven zijn aan de eerste beginselen van de wereld, waartoe laten jullie je dan, alsof jullie nog in de wereld leven, geboden opleggen:
Nergens meer voor nodig om je geboden op te laten leggen. Je bent daar namelijk aan afgestorven. Dat is het werk van Gods overvloeiende genade! Maar als we nu verder zouden gaan en dit Bijbelgedeelte uit de brief van Johannes verder zouden laten liggen, dan houden we wel een vreemde smaak over door wat we hier geproefd hebben. Daarom pakken we dit gedeelte nog een keertje op.
1 Johannes 2: 15-16 Hebt de wereld niet lief en hetgeen in de wereld is. Indien iemand de wereld liefheeft, de liefde van de Vader is niet in hem. Want al wat in de wereld is: de begeerte van het vlees, de begeerte van de ogen en een hovaardig [trots] leven, is niet uit de Vader, maar uit de wereld.
Johannes geeft hier aan dat we de wereld niet lief moeten hebben. Het is het onvoorwaardelijk liefhebben, dat Johannes hier gebruikt, zoals hij dat precies eender hanteerde in zijn toptekst.
Johannes 3: 16 Alzo lief heeft God de wereld, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat een ieder, die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar het leven van de aioon heeft.
In deze twee Bijbelgedeelten gaat het over hetzelfde Griekse woord voor wereld: ‘kosmos’, en hetzelfde Griekse woord voor liefhebben: ‘agape’. Hier zit het verschil van deze gedeelten dus niet in. Het verschil zit hem in het letterlijke vervolg van de tekst.
In de brief van Johannes wordt nader uitgelegd waar Gods onvoorwaardelijke liefde, die in ons werkt, absoluut niet naar uit kan gaan. Dat is datgene wat in de wereld is: Die begeerte van het vlees, die begeerte van de ogen en dat hovaardige leven [red. kernmerken van het sofisme1 waartegen ook Paulus zich in de Korinthebrief (1-4) hevig verzet]. Zoals ik dat in eerste instantie al aangaf zijn dat precies die kenmerken van de eerste beginselen van de wereld.
De begeerte van het vlees ging bij Eva uit naar die boom van de kennis van goed en kwaad. Haar uitermate verlangen was om God goed te kunnen dienen. Hier had ze iets om aan God gelijk te zijn. Zij zou namelijk kennis krijgen aan goed en kwaad. Daarmee kon ze perfect zelfstandig God dienen.
Dat vlees kennen we nog steeds als de grootste drijfveer (begeerte) om een goed leven voor God te openbaren. Vandaar dat Paulus aan de Galaten vraagt.
Galaten 3: 3 Zijn jullie zo onverstandig? Jullie zijn begonnen met de Geest, maken jullie het nu af met het vlees?
Ze waren tot geloof gekomen. Dat was het begin met de Geest. Nu wilden ze goed leven voor God. Dat was het werk afmaken met het vlees. Die begeerte bij die boom van kennis van goed en kwaad is nooit verdwenen. Het is uitgegroeid tot een kenmerk van godsdienst. Ook in het ‘christendom’ is daar nu die begeerte om uit dankbaarheid goed voor God te leven. Dat is vlees. Dat is de begeerte van het vlees.
Galaten 3: 3 Maken jullie het nu af met het vlees?
Om zo goed mogelijk voor God te leven zijn uiterlijkheden uitermate belangrijk geworden. We moeten een maatstaf hebben om te kunnen afmeten hoe goed we wel voor God leven. De begeerte van de ogen is daarmee opgenomen in die eerste beginselen van de wereld. We meten het goede of verkeerde af aan de kleding, aan de muzikale voorkeur, aan de huiselijke inrichting en allerlei van dergelijke uiterlijke zaken.
Daar waar men naar eigen maatstaven voldoet aan al de eisen van zowel de begeerte van het vlees als de begeerte van de ogen, daar heerst de trots. Men is ingenomen met het goede ‘christelijke’ leven dat men opvoert. En men dankt God dat men niet is zoals die en die.
Lukas 18:11 De Farizeeër stond en bad dit bij zichzelf: O God, ik dank U, dat ik niet zo ben als de andere mensen, rovers, onrechtvaardigen, echtbrekers, of ook als deze tollenaar;
Zo wijst dit Bijbelgedeelte regelrecht op de eerste beginselen van de wereld. Een gedeelte bij uitstek voor ‘Werelds Denken Voor Dummies’. Maar botst dit gedeelte niet met Johannes 3: 16 ‘Alzo lief heeft God de wereld’ ?
Nee, wanneer we dit zo letterlijk lezen is er totaal geen botsing. Gods liefde, ook in ons, gaat niet uit naar die eerste beginselen van de wereld. Integendeel. Gods liefde, ook in jou en mij, gaat met volle kracht uit naar het verlorene.
2 Corinthe 5: 14-15 De liefde van Christus dringt ons omdat wij tot het inzicht gekomen zijn, dat Eén voor allen gestorven is.
In tegenstelling tot die verkettering, die men met dat brilletje van goed en kwaad op leest, is daar juist Gods liefde die dwars door jou en mij heen naar elke gelovige en ongelovige uitgaat.
* We sturen niemand het huis uit, integendeel. We verwelkomen iedereen want Gods liefde werkt!
* We veroordelen niemand, integendeel. We sluiten in liefde iedereen aan het hart want Gods liefde werkt!
* We verketteren niemand, integendeel. Iedere vijand wordt een vriend want Christus is onze vrede!
Tussen Johannes 3:16 en 1 Johannes 2:15 blijkt dus totaal geen enkele frictie te bestaan als we Gods Woord letterlijk lezen. De tegenstrijdigheid bestaat uitsluitend in de zogenaamde interpretatie die ontstaat als we volgens die eerste beginselen van de wereld denken.
Bedankt voor het op de vingers tikken. Dit was een belangrijke les voor het ‘Werelds Denken Voor Dummies’.
Neutrale kant van deze wereld
In onze vorige studies hebben we een belangrijke les opgedaan over het ‘Werelds Denken Voor Dummies’. We zagen een uitwerking van de eerste beginselen van de wereld. We ontdekten al dat er een vermenging is ontstaan tussen het zogenaamde ethische denken in de wereld en het beoordelen van goed en fout in de ‘christenheid’.
We hebben ook al even vooruit gekeken naar Paulus waarschuwing voor wereldgelijkvormigheid. Betekent dit dat we toch op moeten passen voor allerlei wereldse uitingen, die onze heiligheid kunnen schaden?
We hebben nog 3 Griekse woorden voor ‘wereld’ te gaan. Wie weet wat we daar nog allemaal in zullen ontdekken. Laten we nu dus maar snel weer verder gaan. Deze studie in voor het tweede Griekse woord:
2. kosmikos,
Behorend tot deze wereld.
Dit Griekse woord levert slechts twee hits op in het Nieuwe Testament. Beide teksten geven echter een goed beeld van wat werelds nu letterlijk is.
A. De wereldse begeerte staat tegenover Gods opvoedende genade.
Titus 2: 11-12 De genade van God is verschenen, …, om ons op te voeden, zodat wij, de goddeloosheid en wereldse begeerten verzakende, bezadigd, rechtvaardig en godvruchtig in deze wereld leven,
B. De wereldse tempel onder het Oude Verbond staat tegenover de geestelijke tempel onder het Nieuwe Verbond.
Hebreeën 9:1 Nu had ook wel het eerste verbond bepalingen voor de eredienst en een werelds heiligdom.
A. Menselijke wijsbegeerte, oftewel filosofie [red. sofisme i.p.v. filosofie, zie voetnoot 1 – juist de beschrijving van punt B. hieronder van het uiterlijke en materiële, sluit aan bij het sofisme en niet de filosofie], plaatst tegenover wereldse begeerte regels en wetten. Men vindt dat die begeerte alleen door strenge eisen ingeperkt kunnen worden. Gods wijsheid plaatst iets heel anders tegenover wereldse begeerte. Dat is Zijn eigen genade. Eigenlijk, wanneer we goed hebben opgelet bij de begeerte van het vlees en de begeerte van de ogen in 1 Johannes 2 is deze tegenstelling heel vanzelfsprekend. Die begeerte van de wereld heeft alles te maken met die eerste beginselen van de wereld, het ABC van werelds denken, die boom van de kennis van goed en kwaad. Daar tegenover kan alleen maar genade staan!
B. Tegenover een hemels heiligdom zouden wij, zonder het Bijbels inzicht, nooit een werelds heiligdom hebben geplaatst. Wij zouden gesproken hebben van een aards heiligdom omdat die omschrijving ons wat neutraler overkomt. Het hoort echter typisch bij het uiterlijk, materiële van de georganiseerde wereld om een tastbaar, zichtbaar heiligdom te bezitten. Israel, als aards volk van God, zou je in dat opzicht zelfs het wereldse volk van God kunnen noemen.
De negatieve klank die ‘werelds’ bij ons heeft gekregen blijkt dus helemaal niet zo Bijbels te zijn. De wereld is Gods georganiseerde structuur voor deze aarde met zijn inwoners. Die georganiseerde structuur van orde is Bijbels gezien werelds, zonder dat daar iets negatiefs in zit. Chaos zou juist kenmerkend negatief zijn.
Jesaja 45:18 Want zo zegt Yahweh, die de hemelen geschapen heeft (Hij is God) die de aarde geformeerd en haar gemaakt heeft, Hij heeft haar gegrondvest; niet tot een baaierd [chaos] heeft Hij haar geschapen, maar ter bewoning heeft Hij haar geformeerd: Ik ben Yahweh en er is geen ander.
Binnen die georganiseerde wereldse structuur is door de mens iets binnen gekomen.
Romeinen 5:12 Gelijk door één mens de zonde de wereld is binnengekomen en door de zonde de dood
Daarmee heeft de mens een set eerste beginselen in deze wereld binnengebracht. Daar deugt het niet. Binnen de georganiseerde structuur van deze wereld is de zonde binnen gekomen en daarmee de dood. De mens heeft gekozen om de georganiseerde structuur van deze wereld in het vervolg volgens het patroon van haar eigen oordeel van goed en kwaad te laten lopen.
De boom van de kennis van goed en kwaad heeft het menselijk onderscheid tussen goed en kwaad in die georganiseerde structuur binnen gebracht. Wil de mens nu volgens haar eigen godsdienst God dienen, dan oordeelt men wat goed en wat fout is. Vervolgens doet men voor God het (naar eigen oordeel) goede.
Het is niet meer God die werkt in de mens. Het is de mens die werkt voor God. Onafhankelijkheid. Men mist Gods doel. De zonde is binnen gekomen. Het resultaat van dit zelf oordelen en zelf werken voor God (zonde) is de dood. Dit ‘Werelds Denken Voor Dummies’ zullen we later verder uitdiepen. In de volgende hoofdstukken handelen we eerst echter nog twee andere Griekse woorden voor ‘wereld’ af.
De tegenwoordige boze aioon
Om nu verder op zoek te gaan naar het ‘Werelds Denken Voor Dummies’ pakken we de draad weer op bij het derde Griekse woord, dat in onze vertalingen weergegeven is met wereld.
3. Aioon,
Wereld, tijdsperiode, eeuw
Dit is weer zo’n Grieks woord dat behoorlijk vaak (101 maal) in het Nieuwe Testament voorkomt. Ik zei al dat het feitelijk wijst op een tijdsperiode, zoals wij dat kennen uit de Gouden Eeuw. Dat heet dan wel een eeuw, maar het heeft niet zozeer met een keurige 100 jaar te maken, als wel een historisch tijdperk.
In de diverse vertalingen blijkt wel dat men hier totaal geen zicht op had. Dit Griekse woord wordt dan ook met van alles en nog wat vertaald. De vertaling ‘wereld’ slaat letterlijk gezien eigenlijk nergens op. Evenmin trouwens de vertaling ‘eeuwigheid’. Verwarring is hierdoor dus ook alom ontstaan.
Wij zijn echter op zoek naar positieve of negatieve omschrijvingen van de wereld binnen deze vertalingen. Komen we dat in deze grote hoeveelheid teksten dan ook tegen? Jazeker!
Eerst de negatieve:
A. De zorg van de wereld
Mattheus 13:22 De in de dorens gezaaide is hij, die het woord hoort, en de zorg van de wereld en het bedrog van de rijkdom verstikt het woord en hij wordt onvruchtbaar.
Markus 4:19 De zorgen van de wereld en het bedrog van de rijkdom en de begeerten naar al het andere komen erbij en verstikken het woord en het wordt onvruchtbaar.
B. Wereldgelijkvormigheid
Romeinen 12:2 Wordt niet gelijkvormig aan deze wereld, maar wordt hervormd door de vernieuwing van uw denken,
C. Satan, god van deze wereld
2 Corinthe 4:4 ongelovigen, wier overleggingen de god van deze wereld met blindheid heeft geslagen,
D. De boze wereld
Galaten 1:4 Christus, die Zichzelf gegeven heeft voor onze zonden, om ons te trekken uit de tegenwoordige boze wereld, naar de wil van onze God en Vader,
E. Liefde voor de wereld
2 Timotheus 4:10 Demas heeft mij uit liefde voor de tegenwoordige wereld verlaten.
Nu de positieve:
A. Christus, Schepper van de wereld (aionen)
Hebreeën 1:2 Christus, door wie Hij ook de wereld geschapen heeft.
Hebreeën 11:3 Door het geloof verstaan wij, dat de wereld door het woord van God tot stand gebracht is
Nogmaals, ondanks dat de vertalers hier over de wereld spreken heeft het woord niks met de georganiseerde structuur van de wereld te maken, evenmin als dat het zou wijzen op de mensenwereld. Het wijst op de tijdperken of op ons eigen huidig tijdperk.
Christus is de Schepper van alle tijdperken. Er is dus niks mis met het tijdperk op zich. Het huidige tijdperk is echter een boos tijdperk omdat satan nu functioneert als god van dit tijdperk. Laten we wel beseffen dat Christus Koning is over alle tijdperken en Hij dus nog altijd de allerhoogste macht bezit.
Aan Demas worden allerlei ernstige zonden toegeschreven binnen de uitleggingen van 2 Timotheus 4:10. Hij had echter heel eenvoudig de huidige aioon, het huidige tijdperk, lief gekregen. Dat staat gewoon tegenover al diegenen die de verschijning van de Heer (de toekomende aioon) liefhadden.
2 Timotheus 4:8 allen, die Zijn verschijning [Grieks: epiphaneia] hebben liefgehad.
Het verschil tussen deze twee teksten is dus (Demas) het zien wat voor ogen is en (de anderen) het zien wat boven is.
Colosse 3:1-2 Aangezien jullie met Christus opgewekt zijn, zoekt de dingen, die boven zijn, waar Christus is, gezeten aan de rechterhand van God. Bedenkt de dingen, die boven zijn, niet die op de aarde zijn.
Het gaat er hier dus om dat we onze aandacht niet op onszelf richten, of op het moment, maar onze aandacht richten op Christus, ons Leven. Demas ging inderdaad de mist in, zoals overigens het gros van christenheid, door de aandacht op zichzelf te richten. Dat begon bij het ABC van werelds denken. Maar die link bewaren we voor de volgende twee studies.
Bij de zorg voor het huidige tijdperk kunnen we gelijk weer aan precies die liefde van Demas voor de tegenwoordige aioon denken. We kunnen ons huidige bestaan als een zware opdracht voor onszelf opvatten, of we kunnen omhoog zien en het alles van Gods genade verwachten. Bedenk die dingen die boven zijn!
Romeinen 12:2 Wordt niet gelijkvormig aan deze wereld, maar wordt hervormd door de vernieuwing van uw denken
Ja, we citeren nog eens eventjes opnieuw deze tekst vanwege de gretigheid waarmee de christenheid deze tekst misbruikt om allerlei uiterlijke vormen die hen niet liggen onder de noemer ‘wereldgelijkvormigheid’ te schuiven. Als we in de volgende twee studies de link naar de eerste beginselen van de wereld leggen, zullen we de werkelijke betekenis van deze uitspraak ontdekken. Dat zal ons een stuk verder brengen in het ‘Werelds Denken Voor Dummies’.
Moralistisch verhaaltje: De muizenval
Romeinen 12: 2 Wordt niet gelijkvormig aan deze wereld,
Wereldgelijkvormigheid is een vloek die binnen de christenheid aan de lopende band van de preekstoel wordt uitgekotst. Ik weet dat sommige gelovigen mijn wijze van spreken te confronterend en daardoor te kwetsend vindt. Meestal zijn dat ook precies diegenen die deze verkondiging van angst en vrees over de diverse gemeenten uitstorten.
Ik heb nu ‘deze wereld’ zo vertaald gelaten, zoals het ten onrechte in de NBG en meerdere vertalingen is overgezet. Het gaat hier echter om de aioon waar wij momenteel in leven. Kan een tijdsperiode een vorm hebben? Ja, wel degelijk. Dan gaat het echter niet om de uiterlijke vorm van andere zaken. Het gaat om het kenmerk van deze aioon. Het kenmerk van de eerste aioon was de soevereiniteit van God. Het kenmerk van de laatste aioon zal zonder meer genade zijn (aan het eind van deze serie komt die toekomstverwachting aan de orde). De letterlijke uitdrukking ‘aioon’ past echter niet zo lekker in de angst en vrees prediking. Nee, ‘wereld’ (en dan in zijn negatieve betekenis) is veel bruikbaarder voor dat doel.
Ik heb nu heel bewust de tekst geïsoleerd van hetgeen eraan vooraf gaat:
Romeinen 12: 1 Ik roep jullie op, broeders, met beroep op de barmhartigheden van God, dat jullie je lichamen stellen tot een levend, heilig en God welgevallig offer: dit is jullie logische eredienst.
De waarschuwing voor wereldgelijkvormigheid in het tweede vers is dus een uitwerking van deze oproep tot het levende offer. Dat verband wordt liever niet gelegd door de angst en vrees predikers. Geïsoleerd is het veel bruikbaarder voor hun doel.
Ik heb nu ook heel bewust de tekst geïsoleerd van hetgeen erop volgt:
Romeinen 12: 2 Wordt hervormd door de vernieuwing van je denken, opdat je zult erkennen wat de wil van God is, wat goed is, wat welgevallig is en wat volkomen is.
Die eerste schijnbare mogelijkheid voor zo’n levend offer aan de Heer is dus die wereldgelijkvormigheid. De tweede mogelijkheid, die Paulus hier duidelijk aanbeveelt, is dit laten doorwerken van dat vernieuwde denken. Dat verband wordt zeker niet graag gelegd omdat er dan niks overblijft voor de angst en vrees prediking. Geïsoleerd is deze uitspraak veel bruikbaarder voor dat doel.
In de allereerste studie van het ‘Werelds Denken Voor Dummies’ ben ik al uitgebreid ingegaan op de diverse onbijbelse toepassingen van deze tekst die deze angst en vreespredikers hanteren om de gelovigen gevangen te houden. Dat ga ik hier niet nog eens herhalen. Een waarschuwend verhaaltje, dat men daarbij denkt te kunnen gebruiken, is echter tekenend. Het verhaaltje van de muizenval.
“Op zekere dag besloot een boerenmuis zijn veilig plekje in de schuur te verlaten om zijn geluk op wat voedsel in het huis te gaan beproeven. Hij was de drempel van het huis nog niet over of hij stond oog in oog met een muizenval. Balen!!!
Behoorlijk geschrokken rende hij het huis weer uit. Snel terug naar de veilige schuur! Hij had zich nu ernstig voorgenomen om echt iedereen te waarschuwen voor het grote gevaar van een val in dat huis.
Hij rende als eerste naar de kip. ‘Er is een muizenval in het huis! Er is een muizenval in het huis! Daar moet je echt niet naartoe gaan!’ De kip keek verbaasd op en zei: ‘Ik ben veel te groot voor zo’n muizenvalletje! Trouwens, ik ben helemaal niet van plan om naar dat huis te gaan. Waarom zou ik? Ik heb het echt veel te druk met op mijn eieren te zitten om me ook nog eens bezig te houden met dit soort onzin!’
De kleine muis rende door naar het varken en riep in alle staten: ‘Er is een muizenval in dat huis! Daar moet je beslist niet naar toe!’ Het varken keek op en zei: ‘Ach joh, ik ben net zo lekker bezig me rond te wentelen in de modder! Moet je eens kijken wat een heerlijke spoeling ik nu weer te eten heb! Denk je nou echt dat ik nog tijd over heb om ook nog naar dat huis te gaan? Ik heb alles wat mijn hartje begeert in mijn stalletje, hier in de schuur. Trouwens, denk je niet dat ik ietsje te groot zou zijn voor dat muizenvalletje?’
De kleine muis had geen tijd om zijn afwijzing aan te horen en rende door naar de koe. Maar ook die koe leek niet echt geïnteresseerd in de enge boodschap van voorganger Muis. Terneergeslagen trok het muisje zich uiteindelijk terug. Niemand leek zich echt zorgen te maken over die muizenval in het huis.
Een week laten kreeg de vrouw van de boer plotseling zware griep. De boer is toen met haar naar de dokter gegaan en toen ze ’s middags thuiskwamen heeft de boer gelijk de kip geslacht om er kippensoep van te trekken voor zijn vrouw.
Naarmate de week vorderde werd ze helaas niet beter. De boer moest door met zijn werk en dus organiseerde hij meerdere mensen die bij zijn vrouw konden waken. Hij moest het varken slachten om al die mensen te eten te geven.
Uiteindelijk stierf de vrouw van de boer. Heleboel mensen kwamen naar de begrafenis om de boer te ondersteunen en het verdriet te delen. Dit koste de koe de kop. Hij werd geslacht en alle gasten konden daardoor ’s avonds mee-eten.
Tot zover (zonder moraal) vind ik dit verhaaltje wel grappig. Het is echter bedoeld om een moraal mee te geven. Het is de moraal van onze uitgangstekst, maar dan zoals de moralist die verstaat.
Romeinen 12: 2 Wordt niet gelijkvormig aan deze wereld
Predikers kunnen moord en brand schreeuwen (de muis), maar iedereen gaat maar door alsof er geen gevaar dreigt. Men gaat maar vrolijk door met het leven en de waarschuwingen van de muis (predikers) heeft men naar de achtergrond geduwd. Men wil het niet horen want dan zou men iets op moeten geven waar men nou juist zo aan verknocht is (de wereld). Als men niet de wereld afzweert en begint met een goed, net leven dan komt het oordeel van de dood er echter onherroepelijk aan!
De moraal van het verhaaltje van het moord en brand schreeuwend muisje, oftewel de hel en verdoemenis predikende voorgangers, tekent dat de betekenis van Romeinen 12:2? Nee, gek genoeg is dit soort verkondiging nou juist kenmerkend wereldgelijkvormig. Dat zal blijken in het volgende hoofdstuk.
Onze dienst: Het levende offer
Romeinen 12: 1-3 Ik roep jullie op, broeders, met beroep op de barmhartigheden van God, dat jullie je lichamen stellen tot een levend, heilig en God welgevallig offer: dit is jullie logische eredienst. Wordt niet gelijkvormig aan deze aioon, maar wordt hervormd door de vernieuwing van je denken, opdat je zult erkennen wat de wil van God is, wat goed is, wat welgevallig is en wat volkomen is. Want dwars door de genade, die mij geschonken is, zeg ik aan een ieder onder jullie: koester geen gedachten, hoger dan je voegen, maar gedachten tot bedachtzaamheid, in overeenstemming met de maat van het geloof, dat God elkeen in het bijzonder heeft toebedeeld.
Jazeker, ik heb de beruchte tekst nu maar weer in zijn normale verband geplaatst. Ineens is die dan niet zo berucht meer. Het onderwerp van dit hele hoofdstuk is:
* Jouw offer aan God,
* Hoe dat offer niet naar Gods gedachten is (gelijkvormig aan deze aioon)
* Hoe dat offer wel naar Gods gedachten is (veranderen door jouw vernieuwde denken)
* Opnieuw hoe dat offer niet naar Gods gedachten is (gedachten, hoger dan je voegen),
* Opnieuw hoe dat offer wel naar Gods gedachten is (in overeenstemming met de maat van het door God geschonken geloof).
In mijn uitleg blijf ik nu uitsluitend bij de eerste twee verzen.
Heleboel mensen willen God dienen en gaan dus maar gelijk stevig van start. Ik ga er echt wel vanuit dat dit in volle oprechtheid gebeurt.
Spreuken 19:2 Zonder verstand deugt zelfs ijver niet,
Romeinen 10:2 Ik getuig van hen, dat zij ijver voor God bezitten, maar zonder verstand.
Galaten 4:17 Zij zijn vol ijver voor jullie, maar niet op de juiste wijze,
God heeft echter Zijn eigen wegen tot dienst. Die staan hier, in Romeinen 12: 1-3, overduidelijk opgetekend.
Het volk Israel kende vele offers, maar dat waren allemaal stuk voor stuk dode offers. Eerst werd het dier geslacht om daarna geofferd te worden. Wij mogen ons levend lichaam ter beschikking stellen aan God. Dat noemt Paulus een redelijke, oftewel een logische dienst.
Jezelf overgeven in de handen van God is redelijk, oftewel logisch. Hier is het nieuwe denken, waar Paulus in het tweede vers over schrijft, aan het werk. Het onveranderde denken zou deze handeling verre van redelijk of logisch hebben gevonden. Ons denken is echter vernieuwd en daarmee ook onze logica. Onze nieuwe logica is nu uitsluitend gebaseerd op de feiten, zoals God ze heeft opgetekend in de Bijbel.
1 Corinthe 2:16 Wie kent het denken van de Here, dat hij Hem zou voorlichten? Maar wij hebben het denken van Christus.
Als we ons dan afvragen hoe deze logische dienst eruit ziet, dan begint Paulus met aan te geven hoe het er in elk geval niet uitziet.
Romeinen 12: 2 Wordt niet gelijkvormig aan deze aioon
De volkomen verdraaide voorstelling van wereldgelijkvormigheid hebben we nu wel helemaal uitgekauwd. Daar gaan we dus niet meer op in. Bovendien wordt er dan volkomen aan voorbij gegaan dat Paulus hier schrijft over een dienst aan God.
Het is een tamelijk uniek woord dat Paulus hier gebruikt voor ´gelijkvormig´. Een verwant Grieks woord komen we op twee Bijbelplaatsen tegen:
1 Corinthe 7:36 Vindt nu iemand, dat hij ten opzichte van zijn jongedochter niet betamelijk handelt
1 Corinthe 13:5 Zij [de liefde] kwetst niemands gevoel
In beide gevallen gaat het totaal niet om een materiële zaak of voorwerp, waar je, naar traditioneel begrip, het etiket ‘werelds’ of ‘niet werelds’ op zou kunnen plakken. Het gaat om een prettige of onaangename handeling.
Hoe zou je God kunnen dienen met je lichaam? In een vorm, een manier van handelen, die overeenkomt met deze aioon, met dit tijdperk. In dit tijdperk geldt dat ieder een keuze maakt tussen goed en kwaad: De eerste beginselen van de wereld. Het ABC van het werelds denken zou je dus kunnen toepassen op jouw manier van God dienen. Dat is dan ook precies wat je tegenkomt in het gros van de ‘christenheid’. Alleen wordt die wijze van dienst aan God door Paulus hier onomwonden afgeraden.
Romeinen 12: 2 Wordt hervormd door de vernieuwing van je denken
Dat is de manier waarop Paulus onze dienst van God aanbeveelt. Het uitgangspunt is ons totaal vernieuwde denken. Jij en ik, wij hebben het denken van Christus! Dat denken verandert ons. Dat was zo onder Gods huishouden van het Nieuwe Verbond, hier in Romeinen. Dat is ook zo onder Gods huishouding van het Lichaam van Christus, waar jij en ik toe behoren.
Efeze 4:23 dat jullie verjongd worden door de geest van je denken
Dat denken van Christus heeft een krachtige uitwerking. Dat leert ons dat we met Christus gestorven zijn. Dat leert ons dat we met Christus zijn opgewekt. Dat leert ons dat Christus nu ons leven is. Dat leert ons dat, voor zover we nu nog in het vlees leven, we leven rustend in het geloof van Christus. Dat leert ons leven uit genade.
Hoe dit uitpakt zien we enigszins in die Bijbelteksten waar hetzelfde Griekse werkwoord, dat hier met ‘hervormd’ vertaald is, gebruikt wordt.
Mattheus 17:2 Zijn [Christus] gedaante veranderde voor hun ogen en Zijn gelaat straalde gelijk de zon en Zijn klederen werden wit als het licht.
Markus 9:2 Zijn gedaante veranderde voor hun ogen,
2 Corinthe 3:18 wij allen, die met een aangezicht, waarop geen bedekking meer is, de heerlijkheid van de Heer weerspiegelen, veranderen naar hetzelfde beeld van heerlijkheid tot heerlijkheid, immers door de Here, die Geest is.
Wat een grandioze impact heeft zo’n verandering! Dat is wat het denken van Christus uitwerkt. In jouw dienst openbaart dit wat dankzij Gods genade er allang in zat. Het denken van Christus wil die overstromende rijkdom van genade dwars door jou heen openbaren. Dat is jouw logische dienst.
Zelf proberen voor God zo hard mogelijk je in te zetten om zodoende een aangename dienst voor God te bewerken, dat is een offer van de aarde, zoals Kaïn die bracht. Dat is handelen naar de eerste beginselen van de wereld. Dit is wat hier genoemd wordt: Gelijkvormig aan deze aioon. Zo zijn we weer een stapje verder gekomen in ons ‘Werelds Denken Voor Dummies’.
Hieronder nog 2 stukjes van mijn hand over ditzelfde onderwerp:
Gods Plezier
Genade Revolutie
En nu nog een artikeltje van Machtelts hand:
Een Christen Heeft Een Nieuw Denken
Oecumene & Wereldgelijkvormigheid
We zijn nu aanbeland bij het allerlaatste Griekse woord uit het Nieuwe Testament om door te nemen.
4. Oikoumene,
Gehele bewoonde wereld
Met de 14 diverse Bijbelteksten waar dit Griekse woord voorkomt, komen we nergens een positieve of negatieve beoordeling van deze wereld tegen. Hier valt dus feitelijk helemaal niks uit te concluderen. Toch is het grappig dat juist dit één van de meest bekende Griekse uitdrukkingen is geworden, die binnen de evangelische wereld een behoorlijke negatieve klank heeft gekregen. Zo wordt de oecumene van de kerken op grond van dit Griekse woord als zeer ernstig en gevaarlijk beschouwd. Als reactie op de oprichting van deze Wereldraad van Kerken in 1948 hebben sommige orthodoxe kerken zich verzameld in een soort tegenraad, het ICCC.
Menig evangelisch christen gelooft op grond van deze vreemde Griekse tenaamstelling van de Wereldraad van Kerken dat de antichrist hier wel uit moet voortkomen. Zo ernstig wordt tegen deze Griekse uitdrukking ‘Oikoumene’ aangekeken. De Bijbel geeft dit woord echter een neutrale lading. Ik zou het daar ook maar gewoon bij laten.
(Even tussen haakjes: Sta ik positief tegenover de Wereldraad van Kerken of de Oecumene? Ik sta er neutraal tegenover. Als zij zo graag zo’n wereldbolwerk van kerkjes willen spelen, moeten ze dat vooral doen. Het is de onzin van een zogenaamde gezaghebbende kerk, maar dan in het groot. Wereldwijd. Let wel: Zo’n tegenraad is natuurlijk precies hetzelfde.
De gemeente is het Lichaam van Christus en dat Lichaam is in de huidige huishouding van God niet uiterlijk in deze wereld. Willen gelovigen toch graag samenkomen, dan kan dat op allerlei manieren maar dan heeft dat niks met Kerk of gemeente zijn te maken. Er valt zeker geen kerkelijk gezag aan te verlenen. Vandaar dat ik het Bijbels gezien onzin noem.
Zo’n wereldlijk overkoepelend orgaan heeft Bijbels gezien echter geen positieve of negatieve lading. Haar tegenhanger, ICCC, natuurlijk idem dito. Vandaar dat ik daar neutraal tegenaan kijk. Dat even tussen haakjes).
We zijn nu de hele Bijbel doorgelopen. Indien je een bevestiging verwacht had voor de zo scheutig rondgestrooide veroordelingen van wereldgelijkvormigheid binnen de christenheid, dan kan ik me voorstellen dat het resultaat een behoorlijke tegenvaller is. Er is Bijbels blijkbaar niet eens zoveel reden om elkaar als gelovigen te verketteren. Valt dat even tegen!
Bij de behandeling van het Griekse woord ‘aioon’ zijn we wel het bij veel christenen favoriete tekstgedeelte tegengekomen.
Romeinen 12:2 Wordt niet gelijkvormig aan deze wereld, maar wordt hervormd door de vernieuwing van uw denken
Die wereldgelijkvormigheid bleek echter alles te maken te hebben met de eerste beginselen van de wereld, het ABC van werelds denken, oftewel ‘Werelds Denken Voor Dummies’. Tegenover het denken dat je voor goed en tegen kwaad moet kiezen, zoals dat sinds het eten van de boom van de kennis van goed en kwaad gebeurt, staat het simpel veranderd worden door het totale nieuwe denken, dat we ontvangen hebben.
Het wordt nu zo langzamerhand wel hoog tijd om nu eindelijk eens wat basisinzicht te krijgen in dat denken van de wereld. We gaan daarom terug naar die teksten die we al tegenkwamen toen we het Griekse woord ‘Kosmos’ onder de loep namen.
Galaten 4:3 Wij bleven, zolang wij onmondig waren, onderworpen aan de eerste beginselen van de wereld.
Galaten 4:8-10 In de tijd, dat jullie God niet kenden, hebben jullie goden gediend, die het in wezen niet zijn. Nu jullie echter God hebben leren kennen, ja, meer nog, door God gekend zijn, hoe kunnen jullie thans terugkeren tot die zwakke en armelijke eerste beginselen, waaraan jullie je weer van begin af aan dienstbaar willen maken? Dagen, maanden, vaste tijden en jaren nemen jullie waar.
Colosse 2:8 Ziet toe, dat niemand je meesleept door zijn wijsbegeerte en door ijdel bedrog in overeenstemming met de overlevering van de mensen, met de eerste beginselen van de wereld en niet met Christus,
Colosse 2:20 Aangezien jullie met Christus afgestorven zijn aan de eerste beginselen van de wereld, waartoe laten jullie je dan, alsof jullie in de wereld leven, geboden opleggen:
Iemand die grandioos piano speelt, heeft ooit als klein kind een boekje gekregen en daar stonden de eerste beginselen van het pianospel in. Doordat hij stap voor stap zich die eerste beginselen heeft eigen gemaakt, daardoor is niets aan het pianospel hem nu meer vreemd.
God heeft ons Paulus als onze privéleraar toegewezen. Hij leert ons niet de eerste beginselen van pianospel. Hij leert ons iets waar we, gezien de gigantische verwarring in het christendom, tot nu toe nog totaal geen kaas van gegeten hebben. Hij leert ons de eerste beginselen van de wereld.
Met die eerste beginselen van de wereld worden ons dus de eerste stappen in het wijdt geschakeerde geheel van de wereld getoond. Alle elementen van de immens grote georganiseerde wereld worden ons getoond, stapje voor stapje. De grondbeginselen van hoe de wereld denkt, handelt en reageert worden stuk voor stuk voor ons neergelegd. Wij beginnen hier dus met het ABC van het hele ingewikkelde alfabet van deze wereld.
Wereldse beginselen in de evangelische wereld
We stappen nu definitief het ‘Werelds Denken Voor Dummies’ binnen, het ABC van de eerste beginselen van de wereld.
Galaten 4:3 Wij bleven, zolang wij onmondig waren, onderworpen aan de eerste beginselen van de wereld.
Galaten 4:8-10 In de tijd, dat jullie God niet kenden, hebben jullie goden gediend, die het in wezen niet zijn. Nu jullie echter God hebben leren kennen, ja, meer nog, door God gekend zijn, hoe kunnen jullie thans terugkeren tot die zwakke en armelijke eerste beginselen, waaraan jullie je weer van begin af aan dienstbaar willen maken? Dagen, maanden, vaste tijden en jaren nemen jullie waar.
Colosse 2:8 Ziet toe, dat niemand je meesleept door zijn wijsbegeerte en door ijdel bedrog in overeenstemming met de overlevering van de mensen, met de eerste beginselen van de wereld en niet met Christus,
Colosse 2:20 Aangezien jullie met Christus afgestorven zijn aan de eerste beginselen van de wereld, waartoe laten jullie je dan, alsof jullie in de wereld leven, geboden opleggen:
Ik kan heel ingewikkeld doen over het Griekse woord ‘stocheion’, dat Paulus hier voortdurend in al deze Bijbelteksten gebruikt voor ‘De Eerste Beginselen’. De hierboven staande omschrijving zou er dan telkens precies eender uitkomen. God geeft ons hier de beginlessen tot het hele verstaan van de structuur, de opbouw en het denken van de wereld.
Vanaf het moment dat een mens in deze wereld geboren wordt, ligt dit ABC van het werelds denken al vast in zijn DNA. Zij vormt het referentiekader voor elk denkend mens op aarde. Al onze vroegste ervaringen, ondervindingen en lessen zijn hieruit opgebouwd. Het vormt de basis van de opvoeding van de kleinste kinderen via de heropvoeding van lastige pubers in trainingskampen tot vastgelopen gedetineerden in opvoedingsgestichten. Het ABC van de wereld!
Hoe is de wereld dan wel opgebouwd? Hoe wordt er gezorgd dat alles en iedereen in deze wereld zich gedraagt? Men houdt alles en iedereen binnen de teugels door duidelijk te stellen wat er van alles en iedereen verwacht wordt en wat alles en iedereen beslist niet kan maken. Dat zijn onze normen en waarden. Dat is ons besef van goed en kwaad en ons van daaruit handelen.
Adam en Eva hadden van de boom van de kennis van goed en kwaad gegeten en, mensenmina, wat een gigantisch groots inzicht heeft de mens zich daarmee verworven! Nu zagen ze wat ze goed voor hun God konden doen. Nu konden ze het kwaad ontdekken in hun handelingen en het gelijk beoordelen, en wat nog grootser is, veroordelen. Wat leverde dat op in hun relatie tot God? Dat betekende dat ze zo hard mogelijk wegrenden en zich verstopten voor God!
Deze geknakte relatie met God is het kenmerk van godsdienstig gedrag geworden. Je beoordeelt jezelf en kijkt of dat er wel voor God mee door kan, oftewel of het goed is, en je verschuilt jezelf zo snel mogelijk weer in een nog grotere prestatie voor God. Voortdurend is daar het aan God bewijzen dat jouw dienst toch wel acceptabel is.
Het bij jezelf beoordelen van goed en kwaad lijkt uitermate nederig: ‘Ach, wat dom van me, Heer! Ik ben ook helemaal niet goed in dit soort dingen, Heer! Ach ja Heer, U weet het, voor U is niks verborgen, die gedachten van mij zijn ook zo oerstom! Sorry Heer, ik zal het waarschijnlijk wel nooit leren!’
Die kennis van goed en kwaad levert niet alleen zulke vreemde discussies met de Heer op. Ook onderling zijn dit soort wereldse, vrome gesprekken niet van de lucht. Natuurlijk hoopt men dan dat de ander het min spreken over jezelf verzacht met woorden als: ‘Ach, zo raar of dom ben je nou ook weer niet! Volgens mij kan je het best wel. Het valt allemaal best wel mee!’ Misschien krijg je zelfs wel een complimentje omdat je zo open durft te zijn.
Die ‘Stocheion’ van de wereld, oftewel die eerste beginselen vormen a.h.w. de loop van deze wereld. Het is de basisstructuur van waaruit de wereld is opgebouwd. Omdat we zulke Dummies zijn wat de wereld betreft, gelooft vrijwel de hele christenheid dat die wereld bij de deur van de Evangelische-, Baptisten-, Bijbel-, Pinkster-, Hervormde-, Levende Steen- of Gereformeerde Gemeente halt houdt. Ik kan je een gegarandeerd ‘Nee!’ verkopen. Dit denken heeft de hele mensheid, en daarmee ook de ‘christenheid’ doortrokken!
De basisstructuur van de wereld ligt vast in het opleidingssysteem van de wereld, in het financiële circuit van de wereld, in de overheden van deze wereld, in de sociale systemen van de wereld en ook in de godsdienstige systemen van deze wereld, waar jouw Gemeente dus ook toe behoort.
In de Bijbel staat het werelds denken voortdurend pal tegenover het Bijbels denken. Vandaar ook de overduidelijke uitspraken van Paulus:
Romeinen 12:2 Wordt niet gelijkvormig aan deze wereld, maar wordt hervormd door de vernieuwing van uw denken
Titus 2: 12 om ons op te voeden, zodat wij, de goddeloosheid en wereldse begeerten verzakende, bezadigd, rechtvaardig en godvruchtig in deze wereld leven
Toen we tot geloof kwamen en nieuwe schepselen werden is er iets grandioos met ons gebeurd. Ons denken is vernieuwd. Eerst konden we niet anders dan volgens het ABC van de wereld denken. Nu hebben we een nieuw denken. Dat richt ons op de opgestane en verheerlijkte Heer in de hemel als ons leven.
Iets wat ook totaal veranderd is, is de bron waar we nu uit leven. Dat is niet langer het denken van de wereld. Het is dus niet meer het uitvogelen van wat goed of wat fout is. Eerst waren het regels en geboden en verboden, die ons opvoeden. Nu is het de genade van God. Dat is de enige mogelijkheid om echt de wereldse begeerte te verzaken. Bij het uitzoeken wat goed of fout is komen we juist telkens midden in die kenmerkende eerste beginselen van de wereld uit. Het zijn juist de keurige vrome godsdienstige regels van normen en waarden die de allereerste beginselen van de wereld vormen.
Het wordt tijd om in onze volgende les onze privéleraar Paulus uitgebreid aan het woord te laten om meer zicht te krijgen op dat bijzondere Griekse woordje ‘Stocheion’, dat ons inzicht geeft in dat ‘Werelds Denken Voor Dummies’.
Vromen & Afgodendienaars - beiden werelds
Elk mens in deze wereld handelt naar de normen en waarden, die hij of zij zich eigen gemaakt heeft. Ieder handelt volgens de vrucht (red.: of bladeren – (theologisch) denkkader, de vruchten zijn de prestaties/falen, status, goede werken/zonden, wat eigen schuld/eigen roem brengt) van de boom van de kennis van goed en kwaad. De normen en waarden kunnen onderling gigantisch uit elkaar lopen. Maar evenzogoed komt ieder vanuit de eigen kennis van goed en kwaad tot een beoordeling en vaak zelfs tot een veroordeling. Elke gelovige in Christus Jezus heeft echter een totaal nieuw denken ontvangen (red.: krijgt een nieuw denken, de volwassen zoon heeft het nieuwe denken zich eigen gemaakt door te groeien inde genade. Er zijn ook onmondige christenen). Men is afgestorven aan die eerste beginselen van de wereld.
Laten we ons rustig laten onderwijzen door onze privéleraar in het ABC van de wereld, Paulus zelf. In veel van Paulus brieven maakt hij de indeling van wij (dat zijn de joden) en jullie (dat zijn de heidenen). In Galaten tekent Paulus dat het joodse volk onder de wet nog niet volwassen was en daarom dus nog onderworpen was aan de eerste beginselen van de wereld.
Galaten 4: 1-5 Ik bedoel dit: zolang de erfgenaam [Israël] onmondig [niet volwassen] is, verschilt hij in niets van een slaaf, al is hij ook eigenaar van alles; maar hij staat onder voogdij en toezicht [van de wet] tot op het tijdstip, dat door zijn vader tevoren bepaald was. Zo bleven ook wij [Joden], zolang wij onmondig waren, onderworpen aan de eerste beginselen van de wereld. Maar toen de volheid van de tijd gekomen was, heeft God zijn Zoon uitgezonden, geboren uit een vrouw, geboren onder de wet, om hen, die onder de wet waren [Joden], vrij te kopen, opdat wij het recht van zonen zouden verkrijgen.
Het gelovig Israël is dus niet meer onderworpen aan die eerste beginselen van de wereld. Hier wordt dus de wet als voogd en toezichthouder van het door ongeloof nog niet volwassen zijnde Israël tot de eerste beginselen van de wereld gerekend.
Nadat Paulus in Galaten de Joden (wij) heeft aangesproken, richt hij zich tot de heidenen (jullie). In hun afgodendienst waren zij onderworpen geweest aan de normen en regels van die eerste beginselen van de wereld. Zij waren tot geloof gekomen en daardoor bevrijd van die wereldse beginselen. Zij dreigen echter weer opnieuw onder die wereldse beginselen te komen doordat Joden hen regels en wetten willen opleggen.
Galaten 4: 6-11 Dat jullie [gelovigen uit de heidenen] zonen zijn, God heeft de Geest van Zijn Zoon uitgezonden in onze harten, die roept: Abba, Vader. Jullie zijn dus niet meer slaven, maar zonen; Aangezien jullie zonen zijn, dan zijn jullie ook erfgenamen door God. Maar in de tijd, dat jullie God niet kenden, hebben jullie goden gediend, die het in wezen niet zijn. Nu jullie echter God hebben leren kennen, ja, meer nog, door God gekend zijn, hoe kunnen jullie nu weer terugkeren tot die zwakke en armelijke beginselen van de wereld, waaraan jullie je weer van meet aan dienstbaar willen maken? Dagen, maanden, vaste tijden en jaren nemen jullie waar. Ik vrees, dat ik mij wellicht tevergeefs voor jullie ingespannen heb.
Paulus zegt hier iets heel eigenaardigs. Deze heidenen, die eerst de afgoden gediend hadden, keerden terug tot de eerste beginselen van de wereld. Waardoor? Door Joodse feesten te onderhouden. Dat hadden ze toch nooit eerder gedaan? Hoe kan je dat dan terugkeren noemen? Zij keerden terug tot iets wat ze ook onder hun afgodendienst gedaan hadden. Ze keerden terug naar wetten en regels. Ook onder die afgodendienst was er een keuze tussen goed en fout. Daar keerden ze naar terug.
Het houden van bepaalde godsdienstige feestdagen als een plicht horend bij hun godsdienstige beleving heeft niets met de levende relatie met de Heer te maken. Zo’n godsdienstige verplichting hoort thuis bij de wereldse beginselen.
Let wel, hier verbiedt Paulus niet om feest te vieren. Wanneer we dat hier uit halen dan keren we ook daarmee juist weer terug tot de wereldse beginselen. We leggen ons dan namelijk iets op wat niet hoeft, wat zelfs niet past bij een levende relatie met God. Verplichten om die feestdagen te houden en verbieden om die feestdagen te houden brengt ons op het geordende terrein van de eerste wereldse beginselen.
Aan het eind van dit gedeelte wanhoopt Paulus zelfs een beetje over deze gelovigen in Galaten. Als hij nu de ‘christenheid’ met al zijn regeltjes en normen en waarden zou zien, dan zou hij nog meer reden hebben om te wanhopen. Genade rekent af met deze wereldse beginselen.
Je ziet dat als onze privéleraar, Paulus, ons duidelijk inleidt in de eerste beginselen van de wereld er een hele nieuwe wereld voor ons opengaat. Wij dachten altijd maar dat werelds iets typisch uiterlijks is, wat je zo bij de ander of jezelf kan veroordelen, nu blijkt dat dit hele denken van goed of fout nou juist kenmerkend werelds te zijn. Let goed op. Het door God zelf ingestelde systeem van beoordelen wat goed of kwaad was onder het Oude Verbond is even werelds als het niet door God ingestelde afgodische systeem van beoordelen wat goed of kwaad is onder de heidenen.
Tegenover dit wereldse denken van een keuze maken tussen goed of kwaad staat Gods handelen met de mens in genade. Het is het ingrijpen van God waardoor we de Heer Jezus persoonlijk mochten leren kennen als onze Redder. Het is Zijn genade en genade alleen waardoor we nu een nieuw denken bezitten dat zich op Christus als ons leven richt. Onze opvoeding is nu niet meer ons leren te kiezen tussen goed en kwaad. Het is nu de genade die ons opvoedt.
Je zou verwachten dat dit grote feest van volkomen nieuw leven in Christus door iedere gelovige enthousiast omhelst zou worden, maar niks is minder waar. We houden juist enorm van onze veilige zekerheid die we al van jongs af kennen en we blijven graag oordelen. Het wereldse denken zit diep en kan ook uitsluitend door genade alleen vervangen worden.
Onze studie van ‘Werelds Denken Voor Dummies’ blijkt een ontdekkingsreis te zijn met de apostel Paulus als onze tourleider. Hij tekent ons dat zo’n cursus niet bedoeld is om werelds te kunnen denken. Het is bedoeld om ons te laten ontdekken dat feitelijk alles wat leeft volgens die eerste beginselen van de wereld denkt. Het zal ons echter steeds duidelijker worden dat daar waar genade is gaan heersen, er een totaal nieuw beginsel is gaan heersen: Het beginsel van genade en genade alleen!
Wij zijn dood voor werelds denken
In de vorige studie nam onze privéleraar, Paulus, ons mee in zijn brief aan Galaten naar de eerste beginselen van de wereld. Hij ontvouwde dit ABC in werelds denken als iets wat de Joden hadden teruggevonden in hun door God gegeven wet, maar wat de heidenen precies eender in hun regels en voorschriften van de puurste soort afgodendienst hadden teruggevonden. Bij werelds denken draait het er dus niet om of de juiste god wordt benaderd. Bij werelds denken draait het om de vraag hoe dit plaatsvindt.
Israel had de beloften van God bij hun huwelijksverbond opgevat als strakke voorschriften om zelf na te volgen. Ze hadden er een indeling voor hun eigen normering van goed en kwaad in terug gevonden. Precies eender hadden de heidenen dit gedaan bij hun afgodendienst. De ethische normen en waarden hadden de plaats van Gods soevereiniteit ingenomen. De mogelijkheid van Gods genade om te werken was uit die godsdienst weggehaald en de eigen inspanning voor god (bij de heidenen), of voor God (bij de Joden) had hen allen op het gelijke nivo van de eerste beginselen van de wereld geplaatst.
Paulus neemt ons nu mee op onze volgende stap in die eerste beginselen. In Colosse wordt de Gemeente, het Lichaam van Christus, in zijn perfecte staat in Christus in de hemelse gezien. Ook wij, als gelovigen die daar deel van uitmaken, krijgen de waarschuwing voor deze eerste beginselen van de wereld.
Colosse 2: 6-10 Nu jullie Christus Jezus, de Here, hebben aanvaard, wandelt in Hem, geworteld en dan opgebouwd wordend in Hem, bevestigd wordend in het geloof, zoals jullie geleerd is, overvloeiende in dankzegging. Ziet toe, dat niemand jullie meesleept door zijn wijsbegeerte en door ijdel bedrog in overeenstemming met de overlevering van de mensen, met de eerste beginselen van de wereld en niet met Christus, want in Hem woont al de volheid van de godheid lichamelijk; en jullie hebben de volheid verkregen in Hem, die het hoofd is van alle overheid en macht.
Alles wie en wat we zijn, we zijn het in de opgestane en verheerlijkte Heer Christus Jezus. Dat leven in de hemelse is voor ons de werkelijkheid. Zijn genade die nu werkt is voor ons de realiteit. Maar er komen filosofieën en leeg bedrog onder de gelovigen. Die komen met hun normen en waarden, hun regels. Zij willen ons weer terughalen naar die eerste wereldse beginselen. Let er op, dat je niet meegesleept wordt.
De tweede keer dat Paulus het in Colosse heeft over deze wereldse beginselen zijn ze nog scherper en duidelijker.
Colosse 2: 20-23 Aangezien jullie met Christus gestorven zijn aan de eerste beginselen van de wereld, waartoe laten jullie je, alsof jullie in de wereld leven, geboden opleggen: raak niet, smaak niet, roer niet aan; dat alles zijn dingen, die door het gebruik teloorgaan, zoals het gaat met voorschriften en leringen van mensen. Dit toch is, al staat het in een roep van wijsheid met zijn eigendunkelijke godsdienst, zijn nederigheid en zijn kastijding van het lichaam, zonder enige waarde en dient slechts tot bevrediging van het vlees.
Onze privéleraar Paulus waarschuwt ons ervoor dat we ons niet moeten laten gijzelen door leraren die met hun menselijke filosofieën en leeg bedrog komen aanzetten. Er zijn twee zaken waar die lijn van denken mee in overeenstemming is. Het eerste is de menselijke traditie. Het tweede punt is: de beginselen van de wereld. Er is één zaak waar die lijn van denken totaal niet mee in overeenstemming is. Dat is namelijk Christus, onze opgestane Heer die ons leven is.
Wij zijn samen met Christus gestorven en samen met Hem opgewekt. Hij is nu ons leven. We mogen uit genade leven. Ben je nog steeds niet doordrongen van wat het ABC van wereldse beginselen nu eigenlijk is, dan wijst Paulus hier ondubbelzinnig concreet de kenmerken van deze wereldse beginselen aan. Voorschriften dat je bepaalde dingen niet mag eten, niet mag proeven, ja zelfs niet mag aanraken.
Nu zijn er ook inderdaad leraren die ons weer willen gevangen zetten in hun leer. Ze komen ook nog aanzetten met het grote gevaar van wereldgelijkvormigheid. ‘Pas op’, zeggen zij, ‘als jij je daar mee bezig houdt dan begeef jij je in de wereld en dat mag niet’. Ze komen met hun ‘raak niet, smaak niet en roer niet aan’ leer. Juist die leer noemt Paulus ‘de eerste beginselen van de wereld’.
Waar die leraren voor waarschuwen als wereldgelijkvormigheid heeft dus totaal niks met werelds denken te maken. Juist de manier van denken die deze leraren drijft om zo te waarschuwen, wijst onze privéleraar in het ‘Werelds Denken Voor Dummies’ radicaal aan als kenmerkend voor werelds denken. Hij noemt het de eerste beginselen van de wereld omdat sinds de keuze van de mens voor de boom van de kennis van goed en kwaad deze normering de basis van het denken in de wereld is geworden.
Dit is inderdaad godsdienst, maar wel eigendunkelijke godsdienst. Het heeft zelfs een houding van nederigheid. Het is zelfs zo nederig dat het er trots op is zo nederig te zijn. Het kenmerk van godsdienst.
Wij zijn daar met Christus aan afgestorven. Bij iemand die echt in werkelijkheid dood is voor de eerste beginselen van de wereld, kunnen die wereldse beginselen wel hun best doen. Zo’n lijk reageert er niet op, simpel omdat het dood is. We laten die wereldse beginselen dus ook gewoon niet toe in ons leven. Het is de genade van God die deze wereldse begeerte verzaakt. Het volle licht van Gods genade schijnt en de wereldse begeerten vluchten. In de praktijk voedt diezelfde genade ons op om er ook van te genieten.
Ik hoop dat je een beetje mee kon gaan in de lijn die we hier hebben neergezet. Misschien zijn we dan toch niet meer zulke erge Dummies. Wil je nog een verder uitgebreid onderzoek van dit hele punt van de eerste beginselen, dan verwijs ik graag naar mijn studies over Ethiek.
Werelds denken in de gemeente
We hebben nu dankzij de vier Hebreeuwse woorden voor ‘wereld’ in het Oude Testament en de vier Griekse woorden voor ‘wereld’ in het Nieuwe Testament een helder overzicht gekregen van wat de Bijbel verstaat onder werelds denken. Ik hoop dat wij, Dummies, met name door onze privéleraar, Paulus, een aardig eind op weg gezet zijn naar het Bijbels verstaan van wat echt werelds is.
Het vorige hoofdstuk sloot ik af met de verwijzing naar mijn studies over Ethiek, dat beëindigd werd met een praktische nabespreking. We zouden namelijk kunnen vergeten dat we nog altijd in deze wereld leven.
2 Corinthe 1:12 Wij verkeren in de genade van God in de wereld.
Filippi 2:15 Jullie schijnen als lichtende sterren in de wereld
1 Johannes 3:17 We hebben in de wereld een bestaan.
Hoe gaan we echter om met die eerste beginselen van de wereld als we als gelovigen samen willen komen? Moet dat samenkomen niet plaatsvinden volgens de richtlijnen van het Nieuwe Testament. Worden daar niet de duidelijke regels neergelegd voor het ‘Gemeente zijn’? Dat zijn toch regels om in gehoorzaamheid na te volgen?
Ik heb zelf ongeveer 18 jaar lang in een geloofsgemeenschap geleefd waar het samenkomen zo volgens dit kenmerkend werelds denken verliep. Natuurlijk kan men, wanneer men het Evangelie van Mattheus als basis voor het samenkomen ziet en wanneer men de synagoge-gemeenten van Rome en Corinthe als mal hanteert voor het samenkomen, hele duidelijke grondslagen voor het samenkomen opstellen. Wat is echter Gods gedachte over de Gemeente, het Lichaam van Christus? Deze studie pikken we alleen Paulus getuigenis in de brief aan Efeze. In de volgende studie trekken we dan wel onze conclusies.
1. De Gemeente, het Lichaam van Christus heeft zijn wezenlijke woning in de hemelen.
Efeze 1: 3 De God en Vader van onze Here Jezus Christus, die ons met alle geestelijke zegen in de hemelse gezegend heeft in Christus.
Efeze 2: 6 God heeft ons mee een plaats gegeven in de hemelse, in Christus Jezus
2. De Gemeente, het Lichaam van Christus, heeft uitsluitend Eén Hoofd, Christus!
Efeze 1: 22-23 God heeft alles onder Zijn [Christus] voeten gesteld en Hem als Hoofd boven al wat is, gegeven aan de gemeente, die Zijn lichaam is
Efeze 4: 15 Wij groeien, ons aan de waarheid houdende, in liefde in elk opzicht naar Hem toe, die het hoofd is, Christus.
Efeze 5: 23 Christus is het hoofd van Zijn gemeente
3. De Gemeente, het Lichaam van Christus, is de volheid van Christus.
Efeze 1: 22-23 De gemeente, die Zijn lichaam is, de volheid van Hem.
4. De Gemeente, het Lichaam van Christus, is mee levend gemaakt met Christus.
Efeze 2: 5-6 God heeft ons, ….. mee levend gemaakt met Christus, en mee opgewekt.
5. De taak van de Gemeente, het Lichaam van Christus, is om in de komende aionen Gods overweldigende rijkdommen van genade ten toon te spreiden.
Efeze 2: 7 om in de komende eeuwen de overweldigende rijkdom zijner genade te tonen naar zijn goedertierenheid over ons in Christus Jezus.
6. De Gemeente, het Lichaam van Christus, is het grote gedicht van God.
Efeze 2: 10 Gods gedicht zijn wij, in Christus Jezus geschapen om goede werken te doen, die God tevoren bereid heeft, opdat wij daarin zouden wandelen.
7. De Gemeente, het Lichaam van Christus, is één.
Efeze 2: 14 Christus is onze vrede, die de twee één heeft gemaakt.
8. De Gemeente, het Lichaam van Christus, is geen voortzetting van al die verschillende synagoge-gemeenten onder het Nieuwe Verbond, maar is één nieuwe Schepping.
Efeze 2: 15 In Zichzelf heeft Christus vrede gemaakt door de twee tot één nieuwe mens te scheppen
9. De Gemeente, het Lichaam van Christus, is een geestelijke tempel.
Efeze 2: 21-22 In Christus groeit elk bouwwerk, goed ineensluitend, op tot een tempel, heilig in de Here, in wie jullie ook mee gebouwd worden tot een woning van God in de Geest.
10. De Gemeente, het Lichaam van Christus, is Gods huidige huishouding van genade.
Efeze 3: 2 Jullie hebben toch wel gehoord van de huishouding van Gods genade, mij met het oog op jullie gegeven:
11. De Gemeente, het Lichaam van Christus, is Gods geheimenis als die ene Nieuwe Schepping.
Efeze 3: 3 Het geheimenis… , gelijk ik boven in het kort daarvan schreef.
12. De Gemeente, het Lichaam van Christus, was daarvoor een totaal onbekend gegeven.
Efeze 3: 4-5 Het geheimenis van Christus, dat ten tijde van vroegere geslachten niet bekend is geworden aan de mensenkinderen, zoals het nu door de Geest geopenbaard is.
Efeze 3: 9 Het geheimenis …., dat van eeuwen her verborgen is gebleven in God, de Schepper van alle dingen
13. De huidige taak van de Gemeente, het Lichaam van Christus, is gericht op de geestelijke overheden.
Efeze 3: 10 Thans wordt door middel van de gemeente aan de overheden en de machten in de hemelse de veelkleurige wijsheid van God bekend gemaakt
14. De Gemeente, het Lichaam van Christus is slechts één lichaam in tegenstelling tot de vele synagoge-lichamen onder het Nieuwe Verbond.
Efeze 4: 3-4 Beijver je om de eenheid van de Geest te bewaren door de band van de vrede:
Eén lichaam en één Geest, gelijk jullie ook geroepen zijn in de ene hoop van jullie roeping
We hebben nu een dubbele volheid van kenmerken van de Gemeente, het Lichaam van Christus. De conclusies, zeker in verband met het wereldse denken, volgen pas in het volgende hoofdstuk.
Vrijheid binnen een wereld van regels
In ons vorige hoofdstuk hebben we aardig wat kenmerken van de Gemeente, het Lichaam van Christus, op de rit gezet. Er zijn behoorlijk wat belangrijke conclusies te trekken die direct iets te zeggen hebben over de vraag of er concrete Bijbelse richtlijnen zijn voor ons samenkomen als gelovigen in deze tijd hier op aarde. We volgen de punten van de vorige studie, maar slaan wel enkele over. Hier komen de conclusies.
1. De woonplaats van de Gemeente is in de hemel. Je mag dus verwachten, gezien het feit dat Bijbels geloof een logisch geloof is, dat er veel staat over de Gemeente in de hemel en niet zozeer over een Gemeente op aarde.
2. De Gemeente heeft uitsluitend Christus als Hoofd. Je mag dus verwachten dat er veel staat over Christus Jezus, ons Hoofd. Ook over aardse leiders of hoofden vind je dus vanzelfsprekend niks terug.
5 & 13. De taak van de Gemeente nu en straks heeft hemelse reikwijdtes en bestaat niet uit enige prestatie van onszelf, maar wordt gevormd door het tentoonspreiden van Gods overweldigende rijkdommen van genade en het bekendmaken van de veelkleurige wijsheid van God aan de geestelijke machten.
6. De Gemeente is Gods gedicht opgebouwd uit goede werken, die God zelf heeft voorbereid.
7 & 14. De Gemeente is één. Alle idioterie ten spijt van het bidden om eenheid van de Gemeente of het werken aan meer eenheid, het Bijbelse feit staat kaarsrecht overeind dat in de hemel een Gemeente woont met Christus als Hoofd, die een perfecte eenheid is. Aparte losstaande of plaatselijke Gemeenten hier op aarde horen niet thuis in Gods huidige huishouding van het Lichaam van Christus.
8. De verschillende synagoge-gemeenten van het Nieuwe Verbond zijn dan wel het grote voorbeeld voor de ‘christelijke’ kerken, die zich ‘gemeenten’ noemen, het heeft echter totaal niks met die ene Nieuwe Schepping te maken die de Gemeente, het Lichaam van Christus is.
9. De Gemeente als geestelijke woning van God is materieel hier op aarde nergens aan te wijzen. We kunnen dus best wel samenkomen als gelovigen, maar pretenderen die Gemeente te zijn gaat regelrecht tegen het Bijbels getuigenis in en is feitelijk werelds denken.
10. De Gemeente als Gods huidige huishouding van genade geeft op zich al overduidelijk aan dat elk handelen binnen die Gemeente vanuit het denken van de wereld uitgesloten is.
11 & 12. Voordat Paulus in de gevangenis in Rome het geheimenis betreffende de Gemeente ontving, was die Gemeente, het Lichaam van Christus, een volslagen onbekend gegeven. In de Evangeliën ging het dus niet over dit onbekende. In de vroege brieven (Romeinen, Corinthe, enzovoorts) ging het dus ook niet over dit onbekende. Hoe die synagogen functioneerden had dus ook niks met de Gemeente te maken.
De Gemeente, het Lichaam van Christus, is een geestelijk fenomeen en dus niet iets uiterlijks, iets materieels. De Gemeente, het Lichaam van Christus, woont in de hemel en dus niet op de aarde. De Gemeente heeft Christus als Hoofd en dus geen enkele aardse hoofden.
Er zijn er niet zo veel, maar er zijn er die dan concluderen dat we dus niet mogen samenkomen als gelovigen. Als we zo denken, dan maken we Gods handelen in genade tot een wet. Ik hoop dat ieder dit nog kan volgen. Als ik zou beweren dat men niet op aarde als gelovigen mag samenkomen omdat Gods Gemeente in de hemel woont en wij dus volgens de lijn van genade moeten handelen, dan leg ik zogenaamd genade verplichtend op. Dat is wettisch! Dat is handelen volgens het denken van de wereld.
Evenals voetballiefhebbers zich kunnen verenigen tot een voetbalvereniging, zo kunnen ook wij als gelovigen ons verenigen tot een 'christelijke' kring. Het liefst zonder de pretentie 'Gemeente' of 'Kerk' te zijn. Natuurlijk maak je dan afspraken, die de bedoeling hebben dat je je er dan ook aan houdt. Is dat volgens de eerste beginselen van de wereld? Inderdaad! Alleen hoeven we dat niet als fout te veroordelen. Zo denken we namelijk alleen als we aan onze afspraken ook een geestelijke waarde hechten. Die is er helemaal niet. De wereld functioneert momenteel volgens de eerste beginselen van de wereld en die zijn momenteel gewoon in regels gevangen. Willen we dus iets op aarde organiseren om samen te komen verloopt dit dus ook heel simpel volgens die beginselen. Geen probleem.
Willen we samenkomen, dan willen we ook graag weten wanneer we samenkomen. We spreken dus af om dat op zondagochtend 10:00 uur te doen of ’s middags om 15:00 uur. Helaas komen weinig gelovigen op dat heerlijke idee wat later te beginnen, maar dat zou altijd nog kunnen. Iedereen is vrij om samen af te spreken wanneer je wilt beginnen. Je spreekt dat af voor een gezamenlijk vast tijdstip. Niet als een geestelijke regel. Niet om elkaar op te oordelen. Waar dat gebeurt wordt zo'n simpele afspraak om het samenkomen mogelijk te maken tot geestelijke maatstaf. Iets waar men elkaar aan afmeet. Aan dat werelds denken zijn we nou juist afgestorven!
Sommigen zullen het prettig vinden om statuten te hebben met een duidelijke geloofsbelijdenis. Is dat fout? Die vraagstelling kan alleen opkomen als we het werelds denken tot geestelijke norm hebben verheven. Sommigen hebben nou eenmaal graag dat houvast. Als je dat onderling zo wilt afspreken dan is daar niks mis mee. Als je het tot een geestelijke graadmeter maakt, dan heb je het werelds denken tot geestelijke norm verheven.
Wanneer je mijn studies goed onderzoekt, zal je allang ontdekt hebben dat ik heleboel zaken, die in de ‘christenheid’ doorgaan voor geestelijke handelingen, zoals de zegenbede, de waterdoop en het avondmaal en zelfs het ‘gemeente’ zijn van een plaatselijke kring niet als Bijbels geestelijke zaken (h)erken. Wanneer ik nu de ander zou veroordelen omdat ik vind dat het fout is om hier wel aan vast te houden, dan heb ik mijn eigen inzicht tot wet omgezet. Dat is dus precies wat Paulus zo hartgrondig in de brief aan Galaten en in Colosse aanpakt als de eerste beginselen van de wereld.
O ja. Er zijn er ook nog die nergens lijken te passen in een 'christelijke' kring. Moeten die nou niet....? Nee, nergens voor nodig. Ze zitten al in de Bijbelse Gemeente. Geestelijk is alles al in kannen en kruiken. Alles is Bijbels gezien volmaakt in Christus! Dus nee, laten we hier geen geestelijk oordeel over vellen. Er zijn zoveel redenen te bedenken waardoor een echt gelovige in 'christelijke' kringen buiten de boot valt. Als we dat gaan beoordelen, en nog erger: gaan veroordelen, dan hebben we blijkbaar niets verstaan van onze hoge positie in Christus als Gemeente, het Lichaam van Christus.
Zo mogen wij nu binnen deze wereld, waar regels, normen en waarden als vaste bakens de eerste beginselen vormen, volkomen in Gods vrijheid met elkaar en alle andere mensen omgaan. God wil Zijn overvloeiende rijkdommen van genade heerlijk in ons tentoonspreiden. Op deze aarde is het werelds denken nu nog regel en wet. Dat zal helemaal anders worden. Maar daarvoor kom ik met nog één studie over dit onderwerp.
Nu nog een Genade Knipoogje over heerlijke vrijheid in Christus:
Genade: werelds denken van de komende aioon
Ik hoop dat iedereen echt goed begrijpt dat ik hier geen anarchistisch geschrift heb neergepend. De wereld heeft structuur nodig. Zolang alles nog niet nieuw geworden is, zolang zal deze wereld ook voor chaos behoed worden door de keuze die Adam en Eva maakten voor de boom van de kennis van goed en kwaad. Die structuur doortrekt de hele wereld en voorkomt voorlopig chaos. Wanneer echter de grootste chaos de wereld zal treffen zal de Dag des Heren aanbreken, waarbij deze eerste beginselen in vuur zullen wegsmelten.
2 Petrus 3:12 De dag van God, ter wille waarvan de hemelen brandende zullen vergaan en de eerste beginselen in vuur zullen wegsmelten.
Gaat het hier dan niet over de atomen, de kleinste deeltjes van de materie? Nergens, in Galaten, Colosse, maar ook in Hebreeën, wordt er materie bedoeld met de eerste beginselen.
Hebreeën 6: 1 Laten wij daarom de eerste beginselen aangaande Christus laten rusten.
Nergens spreekt de Bijbel over de totale vernietiging van de materiële wereld.
Jesaja 65:17 Zie, Ik schep een nieuwe hemel en een nieuwe aarde; aan wat vroeger was, zal niet gedacht worden,
2 Petrus 3:13 Wij verwachten naar Zijn belofte nieuwe hemelen en een nieuwe aarde, waar gerechtigheid woont.
De nieuwe hemel en de nieuwe aarde, waar Petrus in deze brief naar uitziet, is niet het Griekse ‘Neos’, dat gloednieuw of pas verwekt betekent. Het is het Griekse ‘Kainos’, dat van een nieuwe soort, een nieuwe vorm, betekent. Twee totaal verschillende Griekse woorden, waarbij Petrus kiest voor de tweede soort: ‘kainos’.
De hele structuur, de hele opbouw van die wereld, het hele denken van die wereld, het zal allemaal nieuw zijn. Die eerste beginselen van de wereld, waar we nu nog aldoor mee van doen hebben, zullen dan met vuur zijn vergaan. Er geldt daar een volkomen nieuwe manier van denken. De boom van de kennis van goed en kwaad (ethiek) is dan definitief ingewisseld voor de Boom des Levens (Christus). Genade zal dan de structuur van de wereld zijn.
Jesaja 16:5 Dan zal in genade een troon worden gevestigd en in getrouwheid zal daarop in Davids tent zetelen Eén, die richt en die het recht zoekt en die zich haast gerechtigheid te oefenen.
Jesaja 63:7 Ik zal de genade van Yahweh vermelden, de roemrijke daden van Yahweh, naar alles wat Yahweh ons heeft gedaan en naar de grote goedheid jegens het huis van Israel, welke Hij het betoond heeft naar Zijn barmhartigheid en naar Zijn grote genade.
Jeremia 33:11 Looft Yahweh Zebaoth, want Yahweh is goed, want zijn genade is tot in de aioon!
Ons leven nu is al nieuw in Christus. Dat opstandingsleven is voor ons nu al een wezenlijk feit. Vandaar dat genade nu ons leven bepaalt.
Heel veel mensen kijken uit naar de komst van de Heer omdat dan echt alles nieuw zal zijn. Wow, God zal uiteindelijk alles in allen zijn! Daar verlangen we best allemaal naar. Hoe zullen we in die tijd het denken van de hele wereld omschrijven? Genade zal dan het kenmerk van werelds denken zijn. Nu is nog presteren werelds denken. Dan zal Gods genade het denken van de wereld zijn. Dat is dan voldongen een feit! Wow! Inderdaad iets om naar uit te zien.
Jesaja 54:8 Met genade van de aioon ontferm Ik Mij over jullie, zegt jullie Losser, Yahweh.
Jeremia 31:2 Zo zegt Yahweh: Het volk van hen die ontkomen zijn aan het zwaard vond genade in de woestijn, Israel, op weg naar zijn rust.
Joël 2:13 Genadig en barmhartig is Hij, lankmoedig en groot van genade, berouw hebbende over het onheil.
Zacharia 12:10 Ik zal over het huis van David en over de inwoners van Jeruzalem uitgieten de Geest van genade.
Openbaring 22:21 De genade van de Here Jezus is met allen.
Dat feit is nu dus al realiteit in jouw en mijn persoonlijk leven. Jouw denken is genade! Jouw leven is Christus! Er is nu in jouw en mijn leven geen enkel presteren meer voor God bij. Dat hoort namelijk bij het oude van de wereld, waar wij aan afgestorven zijn. Zo volmaakt als dat dit straks voor de hele wereld zal zijn, zo volmaakt is dat nu al voor jou.
Natuurlijk hopen we op een spoedige wederkomst van de Heer. Maar als dat is omdat je uit ziet naar die genade, uit ziet naar die volheid in Christus omdat je dat nu nog niet ervaart, dan kan die wederkomst van Christus wel eens een behoorlijke domper worden. Voller dan vol, wat je nu reeds in Christus bezit zal het namelijk nooit worden. Jouw leven is Christus. Geniet daarvan!
Voetnoten
1. Niet de filosofie, maar het sofisme was gericht op uiterlijkheden. Sofisten waren gericht op status, lof van mensen en ze hadden een duidelijk winstoogmerk. De Grieks-Romeinse filosofen hekelden deze mentaliteit en waren op hun manier net als Paulus gericht op het bewerken van de deugden bij hun toehoorders. Woord en daad/kracht (Grieks: logos en dunamis) moesten overeenstemmen (zie bv. 1Cor 2:1-5).